اول آن در چهار صفحه بقطع روزنامه حبل المتین ؛ با چاپ سنگی ( مطبعه ثریا ) طبع و در تاریخ پنجشنبه ۲۵ شهر ذيقعدة الحرام ۱۳۲۷ قمرى مطابق ۲۵ آذرماه جلالی سال تخاقوی تیل منتشر شده است . انتشار این شماره مطابق دوازدهمین سال تاسیس آریا بوده و در عنوان هر شماره این سال، سال دوازدهم و در زیر اسم روزنامه که بخط نستعلیق درشت نوشته شده سال (١٣١۶) درج است. سایر خصوصیات روزنامه بدین قرار است: عنوان مراسلات کاشان اداره تربا . قیمت آ و نه جات سالیانه : کاشان يكتومان سایر ولایات ۱۲ قرآن تك نمره صد دينار ؛ قیمت اعلانات سطری • شاهی • پس از نشر چند شماره تر یا مختصر تغییری در مدیر و دبیر روزنامه پیدا شده بدین قسم که ( فرج الله الحسينى ) مدير مسول و دبیر روزنامه ( فخر الواعظین ) گردیده است . آریا از لحاظ سبك مندرجات و مطالب بدون تفاوت مانند زمانیست که در مصر و طهران منتشر میشده جز آنکه در تریای کاشان بیشتر اخبار کاشان و اخبار انجمن ولایتی این شهر درج گردیده است . راجع بافتقال محل نشر روزنامه از طهران بکاشان و ملك روزنامه شرحی تحت عنوان (ابتدای سخن) در صفحات بك و دو شماره اول آورده که برای مز ید اطلاع خوانندگان گرام عین آن را نقل مینمائیم : ضمناً این قسمت مقاله افتاحی روزنامه را نیز تشکیل میدهد.
«ابتدای سخن . الحمد لله امروز انوار تمدن و ترقی از اغلب مالك شرقی اوج افلاك ساطع و آثارش لامع از جمله آثار آنکه جمعی از غیرتمندان دامن همت بر کمر غیرت زده شمع محفل یاران کرد بدند و برخی از نوجوانان وطن بمضمون ( حب الوطن من الایمان ) از مال و جان گذشتند و بعشق دیدار این شاهد مهوش و دلبر دلکش در خون خویش آغشته گشتند که شاید وصال معشوق را در یابند و این بلیلان معنوی در گلستان مبانی نغمه های ایرانی و نواهای شرقی بنغنی در آمدند و آغاز شور و فتور نمودند و بساط نشاط گستردند و از گلهای معارف و مدنیت با هزاران زحمت و مشقت از بوستان حریت و مشروطیت چیدند و حال با صوتی بلند و ندائی ارجمند خطاب نموده میگویند ای برادران دینی و ای مسلمانان شرقی وقت آنست که توسن سعادت و کمیت همت در میدان مدنیت و بیابان معرفت بجولان در آورید و گوی سبقت از همگنان بربائید چه ظلمت استبداد بروشنی عدل و داد تبدیل گفته و قوه اعتساف و غلبه ظلم و تمدی تذلیل یافته و نعمتی ما را بدست آمده که تا پنجاه سال دیگر منتظر ورودش کمتر نبودیم نعم ما قال ( دولت آنست که خون دل آید بکنار ) خداوند متعال وغنى بلازوال برما ملت ایران عموماً و اهالی کاشان خصوصا نعمتی فوق تصور وادراك كرامت فرموده و در اندک مدتی اوای مشروطیت را در خاك پاك ايران بر تلال و جمال برافراشت و علم ( نصر من الله و فتح قريب ) را بق-می عجیب در تمام شهرها بر پا نمود پس در اینصورت باید ما ملت ایران قدر این نعمت شایان را بدانیم و چون جان گرامی ا را عزت بداریم یل در خال آسایش او بیاسانیم و بشکر و ثنای پاك يزدان مهربان لب بکشانیم که از دست تعدی و استبداد ظالمان آدم صورت و ستمکاران وحشی سیرت نجات یافتیم و حالیه
-۱۵۶-
