انسان کامل/معرفت انسان
رسالهٔ اولّ در بیان معرفت انسان
بسم اللهّ الرحمن الرّحیم
الحمدللهّ رب العالمین والعاقبةً للمتقیّن، و الصلوة و السلام علی انبیائه و اولیائه خیر خلقه و علی آلهم و اصحابهم الطیبّین الطاهرین.
اما بعد، چنین گوید اضعف ضعفا و خادم فقرا، عزیز بن محمّد النسفی، که جماعت درویشان- کثّرهم اللّه- ازین بیچاره درخواست کردند، که می‌باید که در معرفت انسان رسالهئی جمع کنید و ظاهر و باطن انسان را شرح کنید یعنی بیان کنید که از روی صورت خلقت انسان چون است، و از روی باطن روح انسانی چیست، و ترقّی روح انسانی تا کجاست، و دیگر بیان کنید که هر انسانی چند روح دارد، و هر روحی چه کار کند. درخواست ایشان را اجابت کردم و از خداوند تعالی مدد و یاری خواستم تا از خطا و زلل نگاه دارد: «انّه علی مایشاء قدیر و بالاجابة جدیر».