اطلاعات/۱۳۵۵/۱۲/۲۶/مردم ۱۵۰ میلیون تومان کمتر پول برق میدهند

در سال نو با جلو کشیدن ساعتها

مردم ۱۵۰ میلیون تومان کمتر پول برق میدهند

با اجرای طرح پیشنهادی وزارت نیرو «اجرای ساعت تابستانی» پیش‌بینی میشود که در سال آینده بیش از ۵۰۰ میلیون کیلووات ساعت در مصرف برق و ۱۵۰ هزار کیلووات در بار سیستم صرفه‌جوئی گردد. این طرح با تصویب هیات دولت که احتمالا روز شنبه صورت خواهد گرفت از نیمه شب «ساعت ۱۲ شب» اولین روز فروردین‌ن همزمان با اعلام ساعت ۱۲ شب ساعت فعلی یکساعت بجلو کشیده میشود و یک بامداد اعلام خواهد شد. و با آغاز دومین روز فروردین ساعت در تمام کشور یک ساعت جلو خواهد بود و از بامداد دومین روز مهرماه ساعت‌ها به حالت عادی باز خواهد گشت و به همین جهت برای روشن شدن اذهان عمومی عصر دیروز، «پرویز حکمت» وزیر نیرو در یک جلسه مطبوعاتی شرکت کرد و ضمن اعلام مطلب فوق افزود:

تغییر ساعت کار که تاکنون توسط دستگاه‌های مختلف در تابستان و زمستان صورت میگرفته است با اجرای این طرح منتفی خواهد شد.

وزیر نیرو همچنین اعلام کرد: با اجرای سامت تابستانی نیمی از برق مشکلات کمبود نیروی برق کاهش پیدا خواهد کرد. و با بهره‌برداری از نیروی برق سد رضاشاه کبیر دیگر خاموشی نخواهیم داشت و چراغ‌های خیابان‌ها که در حال حاضر برای صرفه‌جوئی تعدادی از آنها خاموش می‌باشد مجددا روشن و به حالت عادی بازخواهد گشت وی اضافه کرد. مشارکت مردم و عادت دادن خود با ساعت تابستانی یکی از شروطی است که می‌تواند ما را در اجرای این طرح موفق گرداند.

پرویز حکمت سپس افزود: در اجرای اوامر مبارک ملوکانه در جهت استفاده هر چه مطلوب‌تر از منابع انرژی کشور و جلوگیری از ضایعات و انجام اقداماتی در جهت رفع سریع خاموشیهای برق، مطالعات وسیعی صورت گرفته و یکی از راه حل‌هائی که برای صرفه‌جوئی در مصرف برق و ایجاد تعادل نسبی بین عرضه و تقاضای نیرو و بالنتیجه کاهش خاموشی ها در شبکه برق کشور توسط وزارت نیرو پیشنهاد شده است مسئله استفاده بیشتر از روشنائی طبیعی روز در نیمه اول هر سال میباشد. این موضوع به مدت چند ماه با شرکت نمایندگان دستگاه های ذیربط مورد مطالعه قرار گرفت و پس از بررسیهای لازم این نتیجه حاصل گردید که تغییر ساعت در ایران با مشکلی که باعث عدم اجرای آن بشود روبرو نخواهد بود، ضمنا صرفه‌جوئی را نیز در سطح مملکت بوجود خواهد آورد. به همین جهت در بحث مربوط به تغییر ساعت به چهار نکته اساسی بایستی توجه داشت در حال حاضر ساعتی که ما وقت را با آن مشخص میکنیم یک مسئله قراردادی است و باین‌ترتیب که بیش از نیم قرن پیش براساس توافقی که بین کشورهای مختلف شد از مبداء گرینویچ به ازاء هر ۱۵ درجه طول جغرافیائی (یک نصف‌النهار) یک ساعت اختلاف ساعت مورد قبول قرار گرفت و با توجه به ۳۶۰ درجه طول جغرافیائی کره زمین شبانه‌روز به ۲۴ ساعت تقسیم شده است. بنابراین از مبداء گرینویچ به ازاء هر ۱۵ درجه به سمت شرق و غرب به ترتیب یک ساعت جلوتر و یک ساعت عقب‌تر پذیرفته شده است. البته این یک الگوی کلی از توافق انجام شده میباشد و هر کشوری با توجه به وسعت خود در قالب الگوی مذکور ساعت رسمی خود را اعلام داشته است. مثلا ما در ایران گرچه بین شرق و غرب کشورمان از نظر طول جغرافیائی حدود ۱۹ درجه اختلاف داریم «۶۳ـ۴۴» و بهمین ترتیب کمی بیشتر از یک ساعت بایستی اختلاف ساعت داشته باشیم ولی ساعت تمام کشور به وقت تهران تنظیم واجرا شده است. در صورتی که در آمریکا بعلت بعد مسافت مرز شرق و غرب در این کشور ساعت رسمی نیویورک با ساعت رسمی کالیفرنیا حدود سه ساعت اختلاف دارد. باین ترتیب قراردادی بودن ساعتی که ما وقت را با آن مشخص میکنیم کاملا روشن می گردد.

ارتباط ساعت با زمان انجام فرائض دینی

زمان انجام فرائض دینی تابع طلوع و غروب خورشید در هر محل میباشد.

برای توضیح بیشتر در این زمینه مشهد و تبریز را در نظر میگیریم. این دو شهر همانطور که بیان شد دارای ساعت رسمی یکسانی هستند ولی علیرغم این یکسانی در ساعت و زمان انجام فرائض دینی در آنها متفاوت است و برای مثال در مورد برگزاری نماز صبح اگر طلوع خورشید در مشهد ساعت ۵ باشد در تبریز حدود ساعت ۶ خواهد بود و بهمین ترتیب این موضوع در مورد ظهر شرعی و غروب آفتاب نیز صادق است و عملا فرائض دینی در مشهد زودتر از تبریز انجام میشود. گرچه ساعت رسمی هر دو شهر یکسان است.

باین ترتیب ملاحظه میشود که جلو و عقب کشیدن ساعت هیچگونه ارتباطی با زمان واقعی انجام فرائض دینی نخواهد داشت و فقط این زمان توسط ساعت «چه ساعت فعلی و چه ساعت به جلو کشیده شده» اعلام می‌گردد.

بطور مثال اگر در اولین روز اجرای ساعت تابستانی برابر ساعت فعلی ۱۲ ظهر اذان گفته شود. اذان ظهر بر اساس ساعت پیشنهادی ساعت ۱۳ خواهد بود یعنی در ساعت سیزده اذان خواهند گفت که در واقع همان ساعت ۱۲ خواهد بود.

اثر تغییر ساعت بر مصرف انرژی

پرویز حکمت ضمن تشریح چگونگی اثر تغییر ساعت بر مصرف انرژی افزود:

تاثیر تغییر ساعت در مصرف برق و مالا ایجاد صرفه‌جوئی در مصرف انرژی بر این اصل استوار است که اصولا افراد حدود ساعت معینی بیدار یا برای خواب آماده میشوند و همچنین موسسات خصوصی از قبیل تجارتخانه‌ها، فروشگاه‌ها و غیره در ساعات مشخصی کار خود را شروع و خاتمه میدهند و به این ترتیب تغییر ساعت تاثیر مستقیمی بر زمان این فعالیت‌ها خواهد داشت.

باین ترتیب در صورتی که در شش ماه اول سال ساعت‌ها به ترتیب فوق بجلو کشیده شوند کلیه فعالیت‌ها یک ساعت زودتر آغاز و پایان خواهد یافت و از این لحاظ در مصرف روشنائی و پاره‌ای وسائل برقی در شب صرفه‌جوئی میگردد و بعبارت دیگر این تغییر ساعت موجب میشود که از روشنائی طبیعی روز بیشتر بهره گرفته شود و مقداری از آن جانشین روشنائی مصنوعی شب گردد. لازم به توضیح است که این صرفه‌جوئی وحتی به حداکثر می رسد وقت از نظر ظرفیت اسیسات موثر خواهد بود که ساعت کار کلیه واحدهای صنفی نیز مشخص گردد.

با توجه به تغییرات بار ۲۴ ساعته شبکه بهم پیوسته برق کشور در شش ماهه اول سال ملاحظه میگردد که حداکثر بار سیستم برق در شش ماهه اول سال حدود ساعت ۲۰ اتفاق می‌افتد و باین ترتیب اگر وقت کار واحد های صنفی مختلف حتی‌الامکان تا ساعت ۲۰ تعیین شود. در این صورت تغییر ساعت موجب خواهد شد که واحدهای مذکور عملا یکساعت قبل از وقوع حداکثر بار تعطیل شوند گرچه وقت کار آنها همان ساعت ۲۰ خاتمه یافته است.

وزیر نیرو اضافه کرد: در صورتیکه حدود ۲ میلیون مشترک خانگی ایران با توجه به یکساعت زود خاتمه پیدا کردن فعالیت و آماده شدن برای خواب بطور متوسط هر یک حدود یک کیلووات از نیروی مصرفی خود بکاهند این میزان نیرو با توجه به ۱۸۰ روز از سال موجب میگردد حدود ۳۶۰ میلیون کیلووات ساعت برق کمتر مصرف بشود. این امر در مورد مشترکین تجاری که تعداد آنها حدود ۵۰۰ هزار واحد میباشد با توجه به این که دو کیلووات از قدرتشان کاهش دهند در ۱۶۰ روز کار برابر ۱۶۰ میلیون کیلو واتساعت خواهد گردید که در مجموع رقمی بیش از ۵۰۰ میلیون کیلوواتساعت حاصل میشود.

با توجه به صرفه‌جوئی فوق‌الذکر که از نظر مصرف برق «کیلووات ساعت» حاصل میشود میتوان اظهار نمود که براساس متوسط نرخی که مشترکین خانگی و تجاری بشرکت‌های برق پرداخت میکنند رقمی در حدود ۱٫۵ میلیارد ریال در مجموع کمتر پرداخت نمایند و از طرف دیگر با توجه به قیمت صادراتی نفت، صرفه‌جوئی در مصرف سوخت نیز بالغ بر یک میلیارد ریال گردد که البته ارقام مذکور متناسب با رشد صنعت برق در سالهای آینده افزایش می‌یابند.

تغییر ساعت کار

وزیر نیرو افزود: تغییر ساعت کار که توسط دستگاه‌های مختلف تاکنون در تابستان و زمستان صورت میگرفته است از این به بعد منتفی خواهد بود، زیرا بجلو کشیدن ساعت در اول بهار و عقب کشیدن آن در ابتدای پائیز این مسئله را نیز حل میکند و افراد و موسسات در طول سال همواره در ساعت مشخصی فعالیت خودرا شروع و خاتمه خواهند داد و این مطلب که ساعت شروع کار در تابستان ۷ و در زمستان ۸ باشد دیگر منتفی بوده و با تغییر ساعت رسمی همیشه شروع کار مثلا ساعت ۸ خواهد بود.

لازم به تذکر است که موضوع تغییر ساعت، قبل از این در تعدادی از کشورهای بزرگ دنیا نیز به مرحله عمل درآمده و نتایج مطلوبی داشته است که از جمله میتوان از آمریکا، انگلستان و فرانسه نام برد.

این اثر در ایران، کشوری که برای اولین بار در آنجا منتشر شده است، در مالکیت عمومی قرار دارد. همچنین در ایالات متحده هم طبق بخشنامه 38a دفتر حق تکثیر ایالات متحده در مالکیت عمومی قرار دارد. در مورد اشخاص حقیقی این بدین معنا است که مؤلف این اثر قبل از ۳۱ مرداد ۱۳۵۹ درگذشته یا اینکه از تاریخ مرگش بیش از ۵۰ سال گذشته است. در مورد اشخاص حقوقی نیز نشان دهنده این است از تاریخ اولین انتشار اثر بیش از ۳۰ سال گذشته است.