فواید گیاه‌خواری/تجزیهٔ شیمیایی مواد خوراکی
فصل سوم
تجزیهٔ شیمیائی مواد خوراکی
خوراک عبارتست از موادی که بتوسط اعضاء جذب شده و برای مرمت قوائی که بدن بمصرف رسانیده بکار میرود. مواد لازمه برای بدن انسان را شیمی‌دانها بچهار قسمت عمده تقسیم کرده‌اند از اینقرار:
۱– البومینوئیدها – که مانند سفیدهٔ تخممرغ دارای آزت میباشند عضلات از این ماده تشکیل مییابد. خوراکهائی که بیشتر از همه این ماده را دارد عبارت است از گوشت، تخممرغ، پنیر، غلات خشک، لوبیا، نخود، عدس، میوه‌های روغن‌دار و غیره.
۲– چربی – که در بعضی مواد حیوانی یا نبانی یافت میشود مثل کره، روغن، روغنهای نباتی، زیتون، کنجد، پنیر، بادام، گردو، فندق و غیره.
۳– مواد نشاسته‌ای – یا هیدرات دو کاربن که قند طبیعی آنها برای پرورش عضلات لازم است: غلات، نان، سیب‌زمینی، بلوط، نخود، عدس، لوبیا، میوه‌های تازه، شیر، عسل و غیره.
۴– نمکهای معدنی – که تولید نسوج استخوان و ترشحات بدنی را مینماید عموماً بشکل نمک دیده میشود: کلرورها، کاربوناتها، فسفاتها در پوست حبوبات و همچنین در میوه‌ها و سبزیهای تازه بمقدار زیاد یافت میشود.
برای اینکه یک خوراک کامل باشد میبایستی همهٔ این مواد را در بر داشته باشد ولی چون خوراکهای کامل کمیاب است عموماً بعضی از مواد غذائیه را با یکدیگر ترکیب مینمایند تا خوراک کامل بدست بیاید. برای اینکار باید ارزش آن مواد را دانست در جدول جداگانه نمونه‌ای از تجزیهٔ خوراکها که واحد مواد تجزیه‌شده کیلوگرام (هزار گرم) و وزن هریک از آن مواد به گرم سنجیده شده مینگاریم:
این جدول از روی تجربیات شیمی‌دانهای بزرگ اروپا مانند «وورتز»، «پاین» و «کنینگ»[۱] گرفته شده و جلو خوراکهای کامل علامت ستاره میباشد.
مطابق عقیدهٔ شیمی‌دانها بدن انسان از این چهار مواد ترکیب یافته و چنانکه ملاحظه میشود مابین خوراکها آزت گوشت زیاد است اما مواد دیگر در آن کمیاب میباشد و جزو خوراک کامل حساب نمیشود برعکس می‌بینیم مواد مغذی
| اسامی خوراک | آب | آزت | چربی | نشاسته | نمکهای معدنی |
|---|---|---|---|---|---|
| گوشت چارپایان | ۷۸۰ | ۱۷۰ | ۵۰ | ۴ تا ۵ | ۹ تا ۵۱ |
| گوشت جوجه | 〃 〃 | ۲۰۰ | 〃 | 〃 | ۱۱ |
| * تخم مرغ | ۷۵۶ | ۱۲۲ | ۱۰۷ | ۵ | ۱۰ |
| * شیر گاو | ۸۶۵ | ۳۶ | ۴۰ | ۵۵ | ۴ |
| گوشت ماهی | ۷۴۰ | ۱۳۵ | ۴۵ | 〃 | ۱۵ |
| * گندم | ۱۴۰ | ۱۴۶ | ۱۲ | ۶۷۹ | ۱۶ |
| * جو | ۱۳۰ | ۱۳۴ | ۲۸ | ۶۳۶ | ۴۵ |
| * ذرت | ۱۷۷ | ۱۲۸ | ۷۰ | ۵۹۹ | ۱۱ |
| برنج | ۱۴۴ | ۶۴ | ۴ | ۷۸۱ | ۶٫۸ |
| * عدس | ۱۱۵ | ۲۶۵ | ۲۵ | ۵۸۰ | ۱۶ |
| سیب‌زمینی | ۷۶۰ | ۱۵ | ۲ | ۲۰۰ | ۱۰ |
| انگور | ۸۱۰ | ۷ | 〃 | ۱۵۰ | ۵ |
| انجیرخشک | ۲۹۰ | ۴۰ | ۱۳ | ۶۳۴ | ۲۷ |
| * بادام | ۵۴ | ۲۴۲ | ۵۳۷ | ۷۲ | ۲۹ |
| نان | ۳۳۰ | ۸۸ | ۱۰ | ۵۵۰ | ۱۷ |
| پنیر | ۳۴۶ | ۳۳۵ | ۲۵۰ | 〃 | ۳۳٫۵ |
| گوشت بی‌چربی | ۱٬۱۵۰ | برنج | ۳٬۵۱۰ |
| 〃 چرب | ۲٬۸۰۰ | عدس | ۳٬۶۰۰ |
| شیر | ۷۳۰ | سیب‌زمینی | ۹۰۲ |
| تخممرغ | ۱٬۴۶۰ | بادام | ۶٬۰۰۰ |
| کره | ۷٬۵۸۰ | انجیرخشک | ۳٬۷۶۴ |
| گندم | ۳٬۵۰۰ | شوکولات | ۴٬۸۸۰ |
| نان | ۲٬۷۱۸ | ذرت | ۳٬۶۱۰ |
مواد نشاسته ای و معدنی در آنها موجود است. اگرچه در بعضی از غلات بیش از خمس مواد آزته یافت نمیشود مثلا در برنج مقدار آزت آن کمتر از یک در پانزده است اما چه اهمیتی دارد؟ بسیاری از مردم روی زمین از غلات زیست میکنند و اگر آزت برنج کم است آیا میشود گفت که چینی‌ها و ژاپنی‌ها ضعیف‌تر از دیگران هستند؟
همین جدول نشان میدهد که مواد مغذی میوه‌های روغن‌دار و بادام بیشتر از گوشت است. غلات، بنشنها و میوه‌های خشک و بعضی از سبزیهای تازه دو برابر گوشت «اسیدفسفریک» و ده برابر آن آهن دارد. فسفرها برای تقویت اعصاب و آهن برای خون یکی از مهمترین اغذیهٔ انسان بشمار میآید و برتری اغذیهٔ نباتی از همین رو ثابت میشود چونکه عوام گمان میکنند گوشت یک خوراک مقوی است ولیکن تجزیهٔ شیمیائی برعکس آنرا نشان میدهد.
دکتر «کارتن» میگوید: «موادیکه در هر زمان و همه‌جا نزد همهٔ مردمان یک اهمیت اولیه دارد مواد نشاسته‌ای، غلات و چربیها هستند.
«پس این مواد که به‌تنهائی قوه و استقامت میدهند در گوشت که خیلی کم مواد نشاسته‌ای دارد از ۴ الی ۵ در هزار بدست نمیآوریم درصورتیکه غلات از ۶ الی ۱۰۰ و میوه‌های شیرین از ۱۵۰ تا ۲۰۰ در هزار دارا هستند و هرگاه بخواهیم هنوز از نقطهٔ نظر نمکهای معدنی بسنجیم مقایسه خواهیم کرد که گوشت از ۹ الی ۱۵ در هزار بیشتر ندارد ولی در گردو و غلات از ۳۰ تا ۵۰ در هزار یافت میشود.»
ازین‌رو گوشتخواران بقیمت گزافی آب خریداری مینمایند. آزت گوشت بدون استخوان برای بدن انسان یک چیز زیادی و خطرناک است. همچنین آزت بنشنها مانند لوبیا و عدس اگرچه سموم گوشت را ندارد ولی زیاده‌روی در آن نیز مضر خواهد بود و همان اندازه‌ای که در نان و میوه‌های روغن‌دار و بعضی سبزیها یافت میشود برای بدن بخوبی کفایت میکند و از هوا نیز آزت میگیرد. مواد حاره‌ای میوه‌های روغن‌دار ۵ مرتبه زیادتر از گوشت است. بادام و گردو از نقطهٔ نظر غذائیت خیلی مهم هستند و تا مدت زیادی انسان را نگاه میدارند. انجیرخشک خیلی مقوی است و به‌تنهائی بدن انسان را تغذیه میدهد.
خیلی آسان است که بجای گوشت غلات و میوه و غیره استعمال بنمایند. سبزیها و میوه‌های تازه دارای نمکهای معدنی و قند طبیعی همچنین قوای پرتو خورشید است که در آنها ذخیره شده و همه مواد لازمهٔ بدن را دارا هستند.
چربی حیوانی در معده هضم نمیشود و کار آنرا کند میکند پس بدن خودش چربی را باید درست بنماید. «داستر» نوشته: «در نتیجهٔ یک مباحثهٔ معروف که «دوما بوسینیول»، «پاین لییه بیگ»، «پروز مایلن»، «ادوارد فلورنس شو» و بعد «برتلو» «کلود برنار»[۲] در آن دخالت داشتند به ثبوت رسید حیوان با چربی که به او میدهند پروار نمیشود و همچنین نبات، اما بطریق دیگری او خودش چربی را میسازد.»
حیوانات علفخوار از روی تجزیه شیمیائی خوراک خود را آماده نمیکنند باوجوداین همه مواد لازمهٔ بدن خودشان را فقط از سبزیها میگیرند. چربی یک خوراک فاسدی است که تمام آن در نزدیکی آتش درست شده همچنین چاشنی‌های رنگ‌برنگ و ترشیهای ساختگی برای بدن مضر است. میوه که خوراک طبیعی انسان میباشد نه پختن و نه فلفل و نه زردچوبه لازم دارد. ازاین‌گذشته باید دانست که بغیر از مواد شیمیائی خوراک که قابل تجزیه هست عناصر دیگری در آن وجود دارد که خیلی قابل اهمیت میباشد مانند مادهٔ حیاتی «ویتامین» که تنها در نباتات بمقدار زیاد یافت میشود چونکه بدن حیوان نمیتواند آن را ترکیب بکند و هرگاه گوشتخواران استخوانها و خون قربانیهای خودشان را زنده‌زنده بمکند باز هم مدیون گیاههائی هستند که حیوانات بیچاره چریده بودند ولی مواد حیاتی دارای قوه و خاصیت اولیهٔ خودش نیست چونکه در بدن حیوان تجزیه شده و بمصرف رسیده و ازاینرو گوشت برای بدن انسان یک خوراک من‌درآری و برخلاف طبیعت است.
میوه‌های خشک مانند گردو، نارگیل، بادام و میوه‌های تازه دارای مادهٔ حیاتی و قوهٔ روانبخش خورشید است. همچنین نمکهای لازمه را در بر دارد و بآسانی در معده هضم شده مادهٔ سمی باقی نمیگذارند. اما بشرط اینکه رسیده و بمقدار کم بوده باشد بخوبی مرمت انساج را مینماید. بعضی از میوه‌های نشاسته‌ای مثل موز هندی، بادام و خرما خوراکهای مقوی هستند و در نواحی گرمسیر بسیاری از مردم را به‌تنهائی خوراک میدهند.
نباید زیاد بتجزیه شیمیائی پشت‌گرمی داشته باشیم. آیا حیوانات خوراک خودشان را تجزیه میکنند؟ آیا نسوج حیوانات علفخوار و میوه‌خوار از چربی و آزت و مواد نشاسته‌ای و نمکهای معدنی ترکیب نیافته؟ باید همه این مواد را خود بدن درست بکند.