برگه:Tarikh-e Iran-e Bastan.pdf/۶۹۹

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی نشده است.

می‌ماسند و روغن را در ظروفی می‌ریزند. این روغن را بپارسی رادی‌ناکه۱ نامند و آن چیزی است سیاه و بوئی دارد زننده (مقصود هرودوت از روغن باید نفت باشد و از نصف خیک دلو. م.). اسرای ارتری تا زمان ما در آنجا هستند و زبان یونانی را حفظ کرده‌اند». از این حکایت هرودوت دو چیز استنباط می‌شود: اولا در آن زمان هم در خوزستان کنونی نفت استخراج می‌کردند. ثانیا کیس‌سی‌ها، که اسمشان در تاریخ عیلام و ایران قدیم این‌قدر تکرار می‌شود و تیراندازان ماهر بودند، در این نواحی هم سکنی داشتند.

مبحث هفتم تدارکات جدید برای جنگ با یونان، شورش مصر، فوت داریوش

هرودوت گوید (کتاب هفتم، بند ۱): «وقتی که خبر عدم بهره‌مندی پارسیها بسمع داریوش رسید، بر خشم او نسبت به آتنی‌ها افزود و در حال امر کرد تدارکات بیشتری برای جنگ جدید دیده شود. با این مقصود مأمورینی به ایالات برای تجهیزات فرستاد و در ظرف سه سال هیجانی در آسیا ایجاد شد، زیرا بهترین جنگیها را برای جنگ جدید احضار می‌کردند. پس از آن مصر، که در زمان کبوجیه مطیع شده بود، در سال چهارم تدارکات شورید». راجع به شورش مصر باید گفت، که مصریها خبیش۲ نامی را به سلطنت انتخاب کردند و او خود را فسمتیخ (پسام‌تیگ) خواند. بنابراین او فسمتیخ چهارم بود (۴۸۷ ق. م). امّا داریوش تدارکات جنگ را تسریع کرد، تا شورش مصر را فرونشاند و هم با یونانیها جنگ کند.

جهت شورش مصر

جهة این شورش را بعض نویسندگان جدید از زیادی مالیاتهائی، که بر مردم مصر تحمیل می‌شده، دانسته‌اند، ولی اطّلاعاتی که راجع باحوال این زمان مصر از منابع قدیمه و کشفیات


________________________________________

(1) - Cl)Rhadinace را باید (ک) خواند، زیرا رومیها بجای (ک) یونانی C می‌نوشتند).

(2) - Khabisha.


تاریخ ایران باستان جلد ۱