پرش به محتوا

برگه:Tarikh-e Iran-e Bastan.pdf/۴۴۹

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی نشده است.

گرگانی و گبریاس جزو مدعوین بودند. گاداتاس رئیس حاملین عصای سلطنت بود و تمام ترتیبات و تنظیمات داخلی قصر را بعهده داشت. بنابراین هر زمان، که کوروش ضیافتی می‌داد، او سر میز نمی‌نشست، زیرا به اداره کردن خدمه و امور میهمانی می‌پرداخت، ولی وقتی که کوروش میهمان نداشت، او را در سر میز خود می‌نشاند و از مصاحبت او خوشنود می‌گشت. گاداتاس به افتخارات زیاد از طرف کوروش نایل می‌شد و دیگران هم از این جهت او را زیاد محترم می‌داشتند. (از توصیفی که کزنفون می‌کند معلوم است، که ریاست حاملین عصای سلطنتی۱ شغلی بوده مانند خوان‌سالار قرون بعد در دربارهای ایران یا مارشالهای۲ دربارهای اروپا). وقتی که مدعوین آمدند، کوروش نگذاشت، که خودشان، هرجا که می‌خواهند، بنشینند، بلکه جاهای آنها را بدین ترتیب معین کرد: چون خطرناک‌تر این است، که قسمت چپ بدن را بی‌حفاظ بگذارند، از این طرف کوروش شخصی را نشاند، که مقام اوّل را در میان دوستانش حائز بود. دیگری را از طرف دست راست نشاند، بعد سوّمی را از طرف دست چپ و چهارمی را از طرف دست راست الخ. کوروش مفید می‌دانست، که علنا درجۀ احترام خود را به اشخاصی بنماید. واقعا هم باید چنین باشد، زیرا اگر اشخاص ببینند، که رجحان یا پاداشی در کار نیست، رقابت و هم‌چشمی نسبت بهم برای حسن خدمت نخواهند ورزید. کوروش به اشخاصی که در جای اوّل می‌نشستند هدایای گرانبها می‌داد، زیرا شرم داشت از اینکه او را بی‌هدیه مرخص کند، ولی باید در نظر داشت، که چنین جاها دائمی نبود، زیرا برحسب قانونی اعمال زیبا شخص را به بلندترین مقام می‌رساند و سستی و تکاهل او را از آن مقام فرودمی‌آورد . ترتیبی را، که کوروش مقرّر داشته، دیده‌ایم، که امروز هم مجری است.

چون در موقع صرف غذا کوروش غذاها را بطرف مدعوین می‌فرستاد و حتی بعض خوراکها را امر می‌کرد، برای غائبین نیز ببرند، گبریاس گفت: «کوروش، من تصوّر می‌کردم، که تو فقط در فن قشون‌کشی از همه برتری، حالا معلوم شد،


________________________________________

(1) - [۱]

(2) - [۲]

  1. Chef des Porte-Sceptres.
  2. Marechaux.de la Cour.