کفشهای مادی چنان ترتیب شده بود، که شخص میتوانست در آن چیزهائی بگذارد، تا بلندتر بنماید، بیاینکه کسی ملتفت آن شود. کوروش سرمه کشیدن و آرایش صورت را تصویب میکرد، تا چشمان و صورت اشخاص زیباتر از آنچه هست بنظر آید.
(آدلف گارنیه۱ نویسندۀ فرانسوی، گوید، که کوروش از این حیث پیشرو لوئی چهاردهم بود و کزنفون رئیس تشریفات او. م.). او توصیه میکرد، که در پیش کسی هیچگاه آب دهن نیندازند، بینی پاک نکنند و سر را برای دیدن چیزی برنگردانند، مثل اینکه از هیچچیز متأثر نشدهاند. تمامی این چیزها را برای رؤسا مناسب میدانست، تا از وقار و احترام آنها نکاهد. کسانی را، که قابل ریاست میدید، مجبور میکرد چنین لباس بپوشند، ورزش کنند و ظاهرشان محترم باشد، ولی آنهائی را، که میخواست در احوال بندگی بمانند، نه فقط ترغیب بقبول زندگانی پرزحمت آزادان نمیکرد، بلکه مانع بود، از اینکه اسلحه بردارند. اما راجع باین نوع مردم، یعنی آنهائی که از نجبا و آزادان نبودند توجهی داشت، که بموقع بخورند و بیاشامند و بمشاغل آزاد بپردازند. بنابراین، وقتی که او بوسیلۀ سواران شکارها را جرگه میکرد، به آنها اجازه میداد، که آذوقه با خود بردارند، و حال آنکه این کار برای آزادان ممنوع بود.
هنگام مسافرت این کسان را به آبشخور میبرد، چنانکه مالهای عرابه را میبرند و، چون وقت غذا میرسید، توقف میکرد، تا اینها غذا بخورند و دوچار مرض جوع گاوی نشوند. باین جهات این مردم، مانند نجبا، کوروش را پدر میخواندند، و حال آنکه او مراقبت داشت، که بندگی آنها دائمی باشد. چنین بود کارهای کوروش برای محکم کردن حکومت پارسیها. اما خود او از مردمانی، که مطیع شده بودند، باکی نداشت زیرا، علاوه بر اینکه این مردمان را بیحمیت و ترسو و منافق با یکدیگر میدانست، هیچکدام از آنها شب یا روز نزد او نمیرفتند. با وجود این در میان آنها کسانی یافت میشدند، که ممتاز و مسلح بودند و اتحاد داشتند. او میدانست، که اینها رؤساء سوارها و پیادهها هستند و بعضی لیاقت فرماندهی دارند. اینها با قراولان کوروش ارتباط داشتند و غالبا نزد او میرفتند. از این ملاقاتها گزیری نبود، زیرا کوروش
________________________________________
(1) - [۱]
- ↑ Adolphe Garnier.Memoire sur Xenophon.۵۲.