سرکردگان آذربایجانی در آنان سخت هنایید، که آشکاره بیزاری از هواداری شاه مینمودند، و آنگاه با همهٔ گفتگوی آشتی، هنوز انجمنهای تهران از مدرسه سپهسالار پراکنده نشده و بازارها باز نگردیده مردم نتیجه بازپسین را میبیوسیدند، و پادآواز درخواست تبریزیان بتهران افتاده در همه جا گفتگو از برداشتن شاه میرفت، محمدعلی میرزا به دست و پا افتاده بنگهداری خود میکوشید، و چنانکه از کتاب آبی پیدا است در این هنگام نمایندگان سیاسی روس و انگلیس پا بمیان گزارده بازماندن او را در پادشاهی میخواستهاند (همانا برای آنکه ریشه آشوب از ایران کنده نشود)، و نامهای در این باره، بهمدستی مشیرالدوله نوشته بنزد رئیس مجلس فرستادهاند، در نتیجه این کارها یکرشته از گفتگوها در پرده رخ داده، و ما می بینیم که در نشست روز شنبه ۲۹ آذر (۱۵ ذی القعده) که در مجلس گفتگو از قانون شکنیهای شاه میرفته و برخی نمایندگان تندی مینموده اند تقیزاده بجلوگیری برخاسته و چنین گفته: «این مذاکرات که میشود فعلا لازم نیست ... نتیجه در مجلس مخصوصی گرفته و بهمه اطلاع داده میشود»، و سپس در نشست روز دیگر آگاهی داده شده که گفتگو بپایان رسیده، و شاه و همچنین نمایندگان مجلس، قرآن مهر کردهاند و پس از گفتن این، وزیران نوین با قرآنیکه شاه در پشت آن با خط خود سوگندنامه نوشته بود، بمجلس درآمدهاند. اینست نخست آن سوگندنامه و سپس سوگندنامه نمایندگان که این نیز در پشت قرآن میبود خوانده شده، و ما اینک آن سوگندنامهها را در اینجا میآوریم.
سوگندنامه شاه:
چون بواسطه انقلابی که این چند روزه در تهران و سایر ولایات ایران واقع شده برای ملت سوء ظن حاصل شده بود که خدای نخواسته ما در مقام نقض و مخالفت از قانون اساسی هستیم لهذا برای رفع این سوء ظن و اطمینان خاطر عموم ملت باین کلامالله مجید قسم یاد میکنیم که اساس مشروطیت و قوانین اساسی را کلیتاً در کمال مواظبت حمایت و رعایت کرده و اجرای آنرا بهیچوجه غفلت نکنیم هرکسی برخلاف مشروطیت رفتار کرده مجازات سخت بدهیم و هرگاه نقض عهد و مخالفت از ما بروز کند در