را با ذکر خیر بریم.
قسمت یازدهم جنگهای ایران و یونان به روایت دیودور سی‌سی‌لی۱
مضامین نوشته‌های هرودوت چنان بود که ذکر شد. از مورّخین دیگر یونانی، کسی که بعد از هرودوت بالنسبه بدیگران مشروح‌تر وقایع جنگهای خشیارشا را نوشته و نوشته‌های او بما رسیده، دیودور سی‌سی‌لی است، ولی، چون مورّخ مذکور غالبا از نوشته‌های مورّخین قبل مانند هرودوت و غیره استفاده و همان مطالب را تکرار کرده، لازم نیست مضامین تمام نوشته‌های او را ذکر کنیم اما بعض جاهای کتاب یازدهم او، چون حاوی مطالبی است، که هرودوت ننوشته یا باجمال گذرانده، مقتضی است ذکر شود و چنین است مطالب مذکوره:
دیودور گوید (کتاب ۱۱، بند ۱-۲) مردونیوس پارسی، پسر خاله و داماد خشیارشا۲ از حیث رشادت و عقل در میان هم‌وطنان خود ممتاز بود. خشیارشا در تحت نفوذ او واقع و عازم شد یونانیها را نابود کند و با این مقصود همراهی و مساعدت اهالی قرطاجنه را طلبید. قرار شد، که خشیارشا بیونان قشون بکشد و اهالی قرطاجنه با یونانیهائی، که در ایطالیا و سی‌سیل سکنی دارند، جنگ کنند.
برحسب معاهده اهالی قرطاجنه پول وافری را، که جمع کرده بودند، بمصرف گرفتن سپاه از ایطالیا، لیگوری۳، گل۴، ایبری۵، لیبیا و قرطاجنه رسانیده در مدت سه سال قوه‌ای تجهیز کردند، که عدّۀ نفراتش به سیصد هزار و عدّۀ سفاین آن به دویست می‌رسید (در اینجا لازم است گفته شود، که بعض محققین داخل شدن قرطاجنه را به جنگ ایران و یونان نتیجۀ قرارداد اتحادی میدانند، که از زمان مطیع شدن فینیقی‌ها یا پس از آن بین قرطاجنه و ایران وجود داشته، اما در این مورد، که
________________________________________
(1) - Diador de Sicile.
(۲) - مردونیه پسر گبریاس از خواهر داریوش بود و (ارته‌زوستر) دختر داریوش را بزنی داشت.
(3) - Ligurie (ایالت شمالی ایطالیا در کنار خلیج ژن).
(4) - Gaule. (فرانسۀ کنونی).
(5) - Iberie (اسپانیای امروز).
تاریخ ایران باستان جلد ۱
