آریستید را یونانیها در محل گذاردند، تا اشیاء و اسبابی را، که پارسیها جا گذاشته بودند، جمع‌آوری کند و او مقداری طلا و نقره و چند دست یراق اسب و غیره یافت و تمامی اشیاء را، بی‌اینکه چیزی از آن برای خود بردارد، به آتن تسلیم کرد. (پلوتارک، زندگانی آریستید، بند ۸). این دو نفر، چنانکه بیاید، بعدها اشخاص نامی در آتن گشتند.
چگونگی نوشته‌های هرودوت
هرودوت گوید عدّۀ مقتولین پارسیها شش هزار و تلفات یونانیها ۱۹۲ نفر بود.
مقتضی است کلمه‌ای چند در باب این نوشته‌ها گفته شود و بدوا دشت ماراتن را باید توصیف کرد. اگرچه هرودوت در این باب ساکت است، ولی موافق توصیف یکی از نویسندگان جدید۱ دشت ماراتن چنین است: خلیج ماراتن دریای باریکی است، که بطرف جنوب امتداد یافته و دماغه‌ای از طرف شمال بدرون خلیج مزبور دویده.
در مقابل آن دشتی است، بطول نه کیلومطر (یک فرسخ و نیم) و بعرض دو کیلومطر (ثلث فرسخ). در اطراف این خلیج از هر طرف باتلاقهائی است و باتلاقهای شمال عمیق‌تر می‌باشد. ساحل خلیج از ماسه پوشیده و از این جهة زمین سخت و محکم، ولی باریک است، چه بفاصلۀ کمی از دریا باتلاقها شروع می‌شود. در طرف غرب تپه‌هائی است از سنگ، که سپاه یونان آن را اشغال کرده بود. عدّۀ سپاهیان طرفین محققا معلوم نیست چه بوده. هرودوت در این باب ساکت است، ولی مورّخین دیگر عهد قدیم راجع به عدّۀ قشون ایران مبالغه کرده‌اند: کرنلیوس نپوس عدّۀ پیاده نظام را دویست هزار و سواره نظام را ده هزار نوشته. ژوستن عدّۀ کلیۀ نفرات را ششصد هزار دانسته (کتاب ۲، بند ۹)، ولی روشن است، که این ارقام خیلی اغراق‌آمیز است، زیرا ۶۰۰ کشتی قدیم گنجایش این‌همه نفرات و اسبهای سواره نظام و آذوقه و مهمات و لوازم قشونی را نداشت. بنابراین محققین جدید، که این نکات را در نظر گرفته و به خودشان زحمت حساب کردن داده‌اند، عدّۀ سپاهیان ایران را چنین نوشته‌اند: گروندی ۲- چهل هزار نفر، من‌ر ۳- ۲۵ هزار پیاده و هزار سوار، ادوارمی‌یر۴، که در تاریخ عهد قدیم
________________________________________
(1) - Gobineau.Histoire des Perses,t.II.
(2) - Grundi.
(3) - Munro.
(4) - Ed.Meyer.
تاریخ ایران باستان جلد ۱
