پرش به محتوا

برگه:Tarikh-e Iran-e Bastan.pdf/۶۳۱

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی نشده است.

داریوش کم نبوده، ولی این شاه درس عبرتی هم به سکاها داده، زیرا از این ببعد از سکاها یا مردمان شمالی، که به ایران و آسیای صغیر تجاوز می‌کردند، دیگر خبری نیست و اگر تجاوزاتی در دورۀ اشکانیان یا ساسانیان به ایران می‌شود، از طرف آسیای وسطی است و آنهم در تحت فشار مردمانی زرد پوست، مانند هونها و یوئه‌چی‌ها و غیره، که بواسطه ساخته شدن دیوار چین، بطرف مغرب حرکت کردند، چنانکه در جای خود بیاید. در خاتمه لازم است گفته شود، که این لشکرکشی را، اگر چنان بدانیم، که هرودوت شرح داده، در تاریخ نظیر ندارد و هرگاه با بعض محققین جدید هم عقیده شده فرض کنیم، که منتهای خط سیر لشکر ایران تا دنیستر بوده، در تاریخ یکی از کارهائی است، که در دفعۀ اولی روی داده، زیرا، بقدری که تاریخ یاد دارد، این نخستین‌دفعه‌ایست، که یک دولت آسیائی به اروپا لشکر برده.

چون ترتیب این تألیف چنان است، که در خاتمۀ هر لشکرکشی شاهان قدیم ایران