برگه:Tarikh-e Iran-e Bastan.pdf/۵۷۳

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی نشده است.

می‌دانستند، ولی اکنون، بنا بر حساب مذکور، باید در اواخر ۵۲۲ یا در اوایل ۵۲۱ ق. م دانست.

کارهای دیگر داریوش

این شاه از سکاها و از جنگی با آنها ذکری در کتیبۀ بیستون کرده، ولی این قسمت کتیبه خیلی آسیب یافته و درست خوانده نمی‌شود. بعضی تصوّر می‌کنند، که این قسمت راجع به لشکرکشی داریوش به مملکت سکاهای اروپائی است و برخی مربوط به سکاهای آسیای وسطی میدانند (در جای خود باین مطلب بازخواهیم‌گشت). در بند هشتم ستون چهارم داریوش گوید «کارهای دیگر نیز کرده‌ام که در اینجا ننوشته‌ام» این کارها باید اقداماتی باشد، که برای جلوگیری از اغتشاشات آسیای صغیر و مصر و غیره کرده. چون ذکری از این کارها در کتیبه مزبوره نشده باید به نوشته‌های مورّخین یونانی رجوع کنیم.

جلوگیری از شورش در آسیای صغیر

هرودوت گوید (کتاب سوّم، بند ۱۲۰-۱۲۸): «کوروش اری‌تس۱ نامی را والی سارد کرده بود. این والی خواست مرتکب جنایتی شده پولی‌کرات۲. جبّار جزیرۀ سامس۳ را، هلاک و این جزیره را جزو پارس کند.

می‌گوئیم «مرتکب جنایتی» زیرا جبّار مذکور اقدامی بر ضدّ او نکرده و چیزی که به او برخورده باشد، نگفته و حتی با او روبرو هم نشده بود. جهت عداوت او چنانکه غالبا می‌گویند، این بود: روزی والی مزبور و میتروباتس۴ والی داسکیلیون۵ دم درب بزرگ قصر نشسته صحبت می‌کردند. صحبت آنها به مشاجره و دعوا کشید و میتروباتس به اری‌تس گفت: «تو خود را مرد دانی، و حال آنکه نتوانسته‌ای جزیرۀ سامس را برای شاه تسخیر کنی، با اینکه این‌قدر به ایالت تو نزدیک است و تسخیر آن باین اندازه آسان، که یکی از بومیها حکومت را با پانزده نفر سپاهی سنگین اسلحه بدست گرفته». این سخن بوالی گران آمد و از


________________________________________

(1) - Oroites.

(2) - Polycrate.

(3) - Samos,

(4) - Mithrobates.

(5) - Dascylion (کرسی قسمتی از آسیای صغیر، که پائین‌تر توضیح خواهد شد).

تاریخ ایران باستان جلد ۱