که طلسم است و باید این طلسمها دیوار کوه پیکر بابل را الی الابد حفظ کند. دیوار مذکور صد دروازه دارد و درهای آن از مفرغ ساخته شده. دروازهها با کاشیهای الوان از سفید و سیاه، زرد و آبی و غیره تزیین گشته و دارای طلسمهائی از خطوط میخی است. پس از این دیوار در درون شهر باز دیواری است، که قدری از دیوار بیرونی ضعیفتر است. بعد از عبور از دیوار درونی به نفس شهر وارد میشوند.
اینجا کوچههای عریض بهم رسیده و زاویههای قائم تشکیل کرده. در وسط شهر رود فرات جاری است. مجرای رود را از دو طرف با آجر ساختهاند. در انتهای هر کوچهای، که بساحل ختم میشود، دروازهای بنا شده، تا در موقع لزوم بسته شود و بابل بدو قلعۀ محکم مبدّل گردد، زیرا سواحل رود، مانند استحکاماتی این دو قسمت شهر، یا دو قلعه را حفظ میکند. پلی این دو قسمت بابل را بهم اتّصال میدهد. در یکی از دو قسمت مذکور قصر سلطنتی با ابنیه و عمارات حیرتآور و باغهای معلق واقع است، در قسمت دیگر معبد بل ربّ النوع بزرگ بابلیها۱. معبد بنائی است مربّع، که اندازۀ هریک از اضلاع آن دو استاد (تقریبا ۳۶۰ ذرع)۲ است. در وسط معبد برجی ساختهاند، که عرض و طول آن یک استاد است. روی این برج برج دیگری است و روی آن یکی باز برجی تا هشت مرتبه. پلهکان این برجها از خارج است و بطور مارپیچ دور برجها میگردد. شخصی، که ببرجها صعود میکند، در وسط این بلندی به جائی میرسد، که برای استراحت ساخته شده است و دارای صفهها است.
در برج آخری محرابی واقع است و در آن یک تخت خواب مزیّن و یک میز زرّین گذاردهاند. در اینجا بتهائی نیست و شب، کسی نمیتواند در این محراب داخل شود، جز یک زن بابلی، که خدای بزرگ از میان زنان این شهر انتخاب کرده. هرودوت گوید (کتاب ۱، بند ۱۸۲) «اگرچه من باور نمیکنم، ولی کاهنان بابلی گویند، که الهه شب را با این زن بسر میبرد. مصریها هم همین عقیده را نسبت به زوستب دارند، در لیکیّه نیز اگر زن غیبگوئی باشد، شب را در معبد بسر میبرد». معبد
________________________________________
(1) - Belus.
(۲) - هرودوت گوید که این بنا در زمان او برپابود.
تاریخ ایران باستان جلد ۱