پرش به محتوا

برگه:Tarikh-e Iran-e Bastan.pdf/۲۱۸

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی نشده است.

(ماراپاس)۱ مورّخ ارمنستان هم اسم او را، چنانکه بیاید (آشداهاک) نوشته، که همان اژدهاک است، به هرحال او پسر هووخشتر بود و مدت سلطنتش موافق روایات هرودوت از ۵۸۴ تا ۵۵۰ ق. م. در زمان او دولت ماد منقرض شد و وقایع چنین بود:

اوضاع آسیای غربی

وقتی که این شاه بتخت نشست، دولت ماد بزرگترین دولت آسیای غربی بشمار می‌رفت و ابهتی، که هووخشتر به ماد داده بود، دلالت می‌کرد بر اینکه این دولت آتیۀ درخشان‌تری خواهد داشت، ولی برخلاف انتظار، چنانکه در جای خود بیاید، دیری نگذشت، که دولت مزبوره بدست کوروش بزرگ منقرض شد (۵۵۰ ق. م).

اژدهاک در بدو سلطنت خود خواست به جهانگیریهای هووخشتر ادامه دهد، ولی بزودی دریافت، که اوضاع آسیای غربی و موقع دول هم‌جوار مانع از این کار است، زیرا اگر ماد می‌خواست از طرف مغرب توسعه یابد، می‌بایست با دولت لیدی و بابل بجنگد. دولت اوّلی بواسطه زحمات آلیات و کرزوس قوی بود، با یونانیها و مصر روابط دوستانۀ محکمی داشت و بعلاوه دختر آلیات ملکۀ ماد بود. بابل هم پادشاهی داشت، مانند بخت النصر فعال و بااراده و درافتادن با چنین سلطانی صلاح ماد نبود، بخصوص که خواهر اژدهاک ملکه بابل بشمار می‌رفت. از طرف دیگر لیدیّه و بابل هم، چون قوّت ماد را می‌دیدند، نمی‌خواستند بهانه‌ای برای جنگ ایجاد کنند. این بود که تقریبا در مدت سی سال صلح و آرامش مختل نشد و در این مدت بخت النصر استحکامات بابل را قوی کرد و این شهر را به اندازه‌ای آراست، که بابل مجددا مقام سابق خود را بازیافت و آن را عروس شهرها و پایتخت آسیا گفتند.

بعد از بخت النصر دوّم، در میان جانشینانش کسی پیدا نشد، که کارهای او را دنبال کند.

نفاق داخلی، که بواسطه وجود بخت النصر قوی و بااراده، موقتا فرونشسته بود، مجددا شروع شد، چند نفر بتخت نشسته بزودی کشته شدند یا درگذشتند و بالاخره کاهنان بابل شخصی را نبونید (به بابلی نبونه‌خید) نام، که از خانواده سلطنت نبود،

________________________________________

(1) - [۱]

  1. Mar Apas Catina به صفحۀ ۹۴ رجوع شود.