بقدری است، که حتی بعض ملل کنونی اروپا هم آن حقوق را بزن ندادهاند، مثلا موافق قوانین مدنی فرانسه، زن شوهردار صغیره است و بیاجازۀ شوهر نمیتواند معاملاتی نسبت باموال خود کند.
سلسلۀ دوّم
(۲۰۶۸-۱۷۱۰ ق. م) پادشاهان اخیر سلسلۀ اوّل دوچار جنگهای پیدرپی با پادشاهان سلسلۀ دوّم شدند. اسامی یازده نفر از این سلسله محققا معلوم شده و اوّل شخصی، که از این سلسله در زمان پسر حموربی مستقل شد، ایلوماایلو۱ نام داشت. سلطنت او و جانشینانش بر قسمت جنوبی یعنی بر سواحل خلیجپارس بود و بدین سبب این سلسله معروف به سلسلۀ صفحات دریائی است. در فوق گفته شد که سلسلۀ اوّل بواسطۀ فشار هیتها منقرض گردید، و لیکن تسلط هیتها در بابل دوامی نداشت، زیرا مردمی دیگر موسوم به کاسّیها، که در طرف غربی فلات ایران میزیستند، ببابل هجوم آورده هیتها را اخراج و سلسلهای تأسیس کردند که موسوم به سلسلۀ سوّم است.
سلسلۀ سوّم (کاسّیها)
کاسوها یا کاسیها مردمی بودند، که در کوههای کردستان (زاگرس) نزدیک کرمانشاه کنونی یا در طرف شمال عیلام میزیستند. چنانکه بالاتر گفته شد، بعضی تصوّر کردهاند که اینها قومی از ملل آریانی بودهاند، چه رب النوع بزرگ آنها، یا خدای آفتاب، سوریاش نام داشت و این لفظ آریانی است، ولی این عقیده حائز اکثریت نشده.
این قوم مملکت بابل را تسخیر و سلسلهای تأسیس کرد، که از ۱۷۶۰ تا ۱۱۸۵ ق. م، سلطنت داشت. معلوم است که اگر هم این سلسله آریانی بوده، بعدها بابلی شده.
در زمان این سلسله دولت آسور رو بترقی رفت و دو دفعه آسوریها بابل را گرفتند (در ۱۲۷۵ و در ۱۱۰۰ ق. م)، و لیکن تسلط آنها موقتی بود و بالاخره این جنگها بشکست آسور خاتمه یافت. در زمان این سلسله روابط حسنۀ بابل با مصر حفظ و تشیید میشد، چنانکه نوشتجاتی بر این معنی دلالت دارد و نیز در زمان کاسّیها اسب را برای کشیدن عرابه بکار بردند. در دورۀ این سلسله شوتروک ناخون تا،
________________________________________
(1) - [۱]
- ↑ Ilu-Ma-Ilu.