کلمه‌ای چند نیز راجع به سال‌شماری یونانیها گفته شود. یونانیهای قدیم برای سال‌شماری حسابی داشتند که معروف به المپیاد بود۱، توضیح آنکه هر چهار سال یک‌دفعه در محلی موسوم به الم‌پی۲، که در پی‌ساتی‌وا، در ۱۸ کیلومطری دریا، واقع بود۳ و یکی از امکنۀ مقدّسۀ یونانیها و مخزن نفایس صنعت یونان بشمار می‌رفت، جمع شده مسابقه‌هائی در همه گونه ورزشها ترتیب می‌دادند و شخصی، که مسابقه را می‌برد، جایزه گرفته در یونان معروف می‌گشت. بنابراین برای تعیین زمان واقعه‌ای می‌گفتند سال فلان المپیاد فلان (مثلا سال دوّم المپیاد دهم).
در این حساب مبدأ تاریخ، (المپیاد) اوّل بود، و سال اوّل آن، چنانکه حساب کرده‌اند، با سنۀ ۷۷۶ ق. م مصادف گشته. اوّل کسی، که سنوات وقایع را با این تاریخ معین کرد، تی‌مه‌ئوس سی‌سی‌لی نام داشت (تقریبا ۲۴۶ ق. م.) بعد از او مورّخین دیگر، مانند پولی‌بیوس، دیودور سی‌سی‌لی، دنیس‌هالی کارناسی و غیره همین ترتیب را متابعت کردند. بنا بر آنچه گفته شد معلوم است، که مورّخین یونانی قبل از ۲۴۶ ق. م سنوات وقایع را ذکر نکرده‌اند، ولی، چون بعض مورّخین یونانی بعد از سال مزبور همان وقایع را ذکر و سنوات آن را بوسیلۀ المپیادها معین کرده‌اند، تاریخ وقایع مضبوط است. المپیاد آخری را بین ۳۹۲-۳۹۶ میلادی می‌دانند. زیادی است گفته شود، که ضبط سنوات وقایع یونان برای تاریخ وقایع ایران قدیم تا چه اندازه مفید و گرانبها است، بخصوص که مورّخین یونانی از ۲۶۴ ق. م ببعد سنۀ وقایع خارج یونان را هم بحساب مذکور ضبط کرده‌اند.
________________________________________
(1) - [۱]
(2) - [۲]
(۳) - [۳]
