| | | | | | |
|
بر مرکبی به تندی شیطانی |
|
گشتم بگرد دهر فراوانی |
|
|
اندیشه بود اسپ من و، عقلم |
|
او را سوار همچو سلیمانی |
|
|
گوئی درشت و تیره همی بینم |
|
آویخته ز نادره ایوانی |
|
|
ایوان به گرد گوی درون گردان |
|
وز بس چراغ و شمع چو بستانی |
|
|
بنگر بدو اگرت همی باید |
|
بر مبرم کبود گلستانی |
|
|
گاهی گمان همی برمش باغی |
|
گه باز تنگ و ناخوش زندانی |
|
|
افزون شوندهای نه همی بینم |
|
کو را همی نیابد نقصانی |
|
|
نوها همی خلق شود و هرگز |
|
نشنید کس که نو شد خلقانی |
|
|
وانچ او خلق شود چه بود؟ محدث |
|
هر عاجزی نداند و نادانی |
|
|
پس محدث است عالم جسمانی |
|
زین خوبتر چه باید برهانی؟ |
|
|
گوئی است این حدیث و برو هر کس |
|
بردهاست دست خویش به چوگانی |
|
|
رفتم به نزد هر سرو سالاری |
|
گشتم به گرد هر در و میدانی |
|
|
خوردم ز مادران سخن هر یک |
|
شیری دگر ز دیگر پستانی |
|
|
دامی نهاده دیدم هر یک را |
|
وز بهر صید ساخته دکانی |
|
|
هر مفلسی نشسته به صرافی |
|
پر باده کرده سائلی انبانی |
|
|
دعوی همی کنند به بزازی |
|
هر ناکسی و عاجز و عریانی |
|
|
بیتخم و بیضیاع یکی ورزه |
|
از خویشتن بساخته دهقانی |
|
|
بیهیچ علم و هیچ حقومندی |
|
در پیشگه نشسته چو لقمانی |
|
|
از علم جز که نام نداند چیز |
|
این حال را که داند درمانی؟ |
|
|
چون کاغذ سپید که بر پشتش |
|
باشد به زرق ساخته عنوانی |
|
|
ای بانگ بر گرفته به دعویها |
|
چندان که مینباید چندانی |
|
|
بسمان ز بانگ دست مغنی،بس |
|
هات هزاردستان دستانی |
|
|
گر بانگ بیمعانیمان باید |
|
انگشت برزنیم به پنگانی |
|
|
هر غیبهای ز جوشن قولت را |
|
دارم ز علم ساخته پیکانی |
|
|
نه مرد بارنامه و تزویرم |
|
از ماهیی شناسم ثعبانی |
|
|
دین دیگر است و نان طلبی دیگر |
|
بگذار دین و رو سپس نانی |
|
|
دین گوهری است خوب که عقل او را |
|
کان الهی است، عجب کانی |
|
|
کانی که با خرندهی این گوهر |
|
عهدی عظیم گیرد و پیمانی |
|
|
مر گوهر خرد را نسپارد |
|
نه هیچ مدبری و نه شیطانی |
|
|
در باز کرد سوی من این کان را |
|
بگشاد قفل بسته سخندانی |
|
|
دست سخن ببست و به من دادش |
|
هرگز چینن نکرد کس احسانی |
|
|
بنده بدین شده است سخن پیشم |
|
نارد بدانچه خواهم عصیانی |
|
|
من چون زبان به قول بگردانم |
|
اندر سخن پدید شود جانی |
|
|
چون گشت حال خلق جهان یارب |
|
بفرست در جهانت نگهبانی |
|
|
کس ننگرد همی به سوی دینت |
|
وز راستی نداند بهتانی |
|
|
متواری است و خوار و فرومانده |
|
هرجا که هست پاک مسلمانی |
|
|
ای کرده خیر خیره تو را حیران |
|
چون خویشتن معطل و حیرانی |
|
|
بندیش تا بر آنچه همی گوئی |
|
از عقل هست نزد تو میزانی |
|
|
غره شدی بدانچه پسندیدت |
|
هر کاهل خسیس تن آسانی |
|
|
هرچیز با قرین خود آرامد |
|
جغدی گرد قرار به ویرانی |
|
|
این است آن مثل که «فرو ناید |
|
خر بنده جز به خان شتربانی» |
|
|
بر طاعت مطیع همی خندد |
|
مانند نیستت بجز از مانی |
|
|
تاوان این سخن بدهی فردا |
|
تاوانی و، چه منکر تاوانی |
|
|
از منزل شریعت رفتهستی |
|
واندر نهاده سر به بیابانی |
|
|
اعنی که من جدا شوم از عامه |
|
رایی دگر بگیرم و سامانی |
|
|
ای کرده خمر مغز تو را خیره، |
|
مستی تو در میانهی مستانی |
|
|
در مغز پرفساد کجا آید |
|
جز کز خیال فاسد مهمانی؟ |
|
|
ای حجت خراسان، کوته کن |
|
دست از هر ابلهی و سر اوشانی |
|
|
دینورز و با خدای حوالت کن |
|
بد گفتن از فلانی و بهمانی |
|