| | | | | | |
|
هیچ نقاشی نگارد زین نقش |
|
بی امید نفع بهر عین نقش |
|
|
بلک بهر میهمانان و کهان |
|
که به فرجه وارهند از اندهان |
|
|
شادی بچگان و یاد دوستان |
|
دوستان رفته را از نقش آن |
|
|
هیچ کوزهگر کند کوزه شتاب |
|
بهر عین کوزه نه بر بوی آب |
|
|
هیچ کاسه گر کند کاسه تمام |
|
بهر عین کاسه نه بهر طعام |
|
|
هیچ خطاطی نویسد خط به فن |
|
بهر عین خط نه بهر خواندن |
|
|
نقش ظاهر بهر نقش غایبست |
|
وان برای غایب دیگر ببست |
|
|
تا سوم چارم دهم بر میشمر |
|
این فواید را به مقدار نظر |
|
|
همچو بازیهای شطرنج ای پسر |
|
فایدهی هر لعب در تالی نگر |
|
|
این نهادند بهر آن لعب نهان |
|
وان برای آن و آن بهر فلان |
|
|
همچنین دیده جهات اندر جهات |
|
در پی هم تا رسی در برد و مات |
|
|
اول از بهر دوم باشد چنان |
|
که شدن بر پایههای نردبان |
|
|
و آن دوم بهر سوم میدان تمام |
|
تا رسی تو پایه پایه تا به بام |
|
|
شهوت خوردن ز بهر آن منی |
|
آن منی از بهر نسل و روشنی |
|
|
کندبینش مینبیند غیر این |
|
عقل او بیسیر چون نبت زمین |
|
|
نبت را چه خوانده چه ناخوانده |
|
هست پای او به گل در مانده |
|
|
گر سرش جنبد پیر باد رو |
|
تو به سر جنبانیش غره مشو |
|
|
آن سرش گوید سمعنا ای صبا |
|
پای او گوید عصینا خلنا |
|
|
چون ندارد سیر میراند چون عام |
|
بر توکل مینهد چون کور گام |
|
|
بر توکل تا چه آید در نبرد |
|
چون توکل کردن اصحاب نرد |
|
|
وآن نظرهایی که آن افسرده نیست |
|
جز رونده و جز درندهی پرده نیست |
|
|
آنچ در ده سال خواهد آمدن |
|
این زمان بیند به چشم خویشتن |
|
|
همچنین هر کس به اندازهی نظر |
|
غیب و مستقبل ببیند خیر وشر |
|
|
چونک سد پیش و سد پس نماند |
|
شد گذاره چشم و لوح غیب خواند |
|
|
چون نظر پس کرد تا بدو وجود |
|
ماجرا و آغاز هستی رو نمود |
|
|
بحث املاک زمین با کبریا |
|
در خلیفه کردن بابای ما |
|
|
چون نظر در پیش افکند او بدید |
|
آنچ خواهد بود تا محشر پدید |
|
|
پس ز پس میبیند او تا اصل اصل |
|
پیش میبیند عیان تا روز فصل |
|
|
هر کسی اندازهی روشندلی |
|
غیب را بیند به قدر صیقلی |
|
|
هر که صیقل بیش کرد او بیش دید |
|
بیشتر آمد برو صورت پدید |
|
|
گر تو گویی کان صفا فضل خداست |
|
نیز این توفیق صیقل زان عطاست |
|
|
قدر همت باشد آن جهد و دعا |
|
لیس للانسان الا ما سعی |
|
|
واهب همت خداوندست و بس |
|
همت شاهی ندارد هیچ خس |
|
|
نیست تخصیص خدا کس را به کار |
|
مانع طوع و مراد و اختیار |
|
|
لیک چون رنجی دهد بدبخت را |
|
او گریزاند به کفران رخت را |
|
|
نیکبختی را چو حق رنجی دهد |
|
رخت را نزدیکتر وا مینهد |
|
|
بددلان از بیم جان در کارزار |
|
کرده اسباب هزیمت اختیار |
|
|
پردلان در جنگ هم از بیم جان |
|
حمله کرده سوی صف دشمنان |
|
|
رستمان را ترس و غم وا پیش برد |
|
هم ز ترس آن بددل اندر خویش مرد |
|
|
چون محک آمد بلا و بیم جان |
|
زان پدید آید شجاع از هر جبان |
|