و چون شاه بخواب رفت، او را بقتل رسانید. یا بنا به روایت دیگر سواران ماهوی، که در جستجوی یزدگرد بودند، او را خفته در آسیاب یافتند، و هلاکش کردند ۱ثعالبی گوید ۲، جسد این شهریار وارونه‌بخت را در رود مرو انداختند. آب او را همی‌برد، تا به جدولی که رزیک نام دارد، آنجا به شاخه درختی پیچید، و اسقف نصاری جسد شاه را شناخت، او را در طیلسانی مشک‌آلود بسته دفن کرد. این در سال ۶۶۱ اتفاق افتاد.
از سرگذشت خاندان یزدگرد اطلاع قلیلی داریم. مسعودی فرزندان او را چنین می‌شمارد ۳: دو پسر وهرام و پیروز و سه دختر ادرگ ۴و شهربانو ۵، و مردآوند پیروز بچین رفت و کوشش کرد، که به یاری لشکر چین تاج و تخت نیاکان را بدست آورد و شاهنشاهی خاقان را بر خود پذیرفت. ولی کاری از پیش او نرفت و در سال ۶۷۲ بدرود حیات گفت ۶. اما شهربانو، بنا بر روایت شیعیان که گویا قطعی نیست بعقد امام حسین (علیه السّلام) درآمد. شیعیان به این ترتیب اولاد حسین (ع) را وارث خورنه یا فره ایزدی شاهنشاهان ایران باستان محسوب داشتند و کریم الطرفین شناختند مسعودی گوید: «اگر اعقاب یزدگرد در مرو ساکن شدند، ولی بیشتر اخلاف سلاطین و اعقاب مجهول چهارگانه ۷ایرانیان هنوز در سواد (عراق) منزل دارند و نسب و حسب خود را نوشته حفظ می‌کنند تا همان اهتمامی که عرب قحطانی و نزاری در صیانت نسب خویش دارند» ۸. در سال ۷۲۹-۷۲۸، خسرو نامی از اخلاف یزدگرد
۱-بلاذری ص ۳۱۵ و بعد و طبری، ص ۲۸۷۹ و بعد این مطلب را به چند قسم آورده‌اند.
۲-ص ۴۸-۷۴۷.
۳-مروج،۲، ص ۲۴۱.
4- Adragh
۵-در نسخه خطی این اسم فاسد شده است.
۶-در نسخه خطی این اسم فاسد شده است.
۷-چهار طبقه بزرگ جامعه ایرانی.
۸-مروج،۲، ص ۲۴۱.
