و ٤٠ و ۲۲ قران ، تك نمره در طهران چهار شاهی و در ولایات داخله ه شاهی استقلال ایران روزنامه بومیه بوده و همه روزه باستثنای ایام تعطيل عصرها منتشر میشده است. بر خلاف معمول جراید بزرك كه مقاله اساسی خود را از ستون اول شروع میکنند ؛ استقلال ایران؛ در ستون اول شماره اول اعلانی از وزارت پست و تلگراف و بعدا اعلان دیگری راجع بآبونه و درخواست روزنامه و هم چنین اعلانی در باره يك كتاب چاپ شده و مقاله اساسی از آخر ستون اول روزنامه شروع شده و بدین قم آغاز میگردد :
د بدبختی ملك معلوم است ، تجاوزات جابرانه آشکار ؛ تیره روزی اهالی مثل آفتاب روشن. در این حال لازم است دید چه باید کرد . اصول حکومت های کهنه؛ نادانی عمومی اهالی ایران ۰۰۰۰ ما نیز در يك همچو موقع خطر نا کی این طریق از خدمتگزازی باین ملک را چنانکه سابقا در عهده داشتیم تعقیب کرد. یگانه مقصد خود را استقلال و ترقی ایران اعلام میداریم... روزنامه ما بضمانت وجدان تعهد میکند که هیچ وقت خود را آلت اجرای خیالات مغرضانه کسی قرار نداده جز آنچه را وجدان و حقیقت حکم میگند ننویسد . »
در عنوان روزنامه، استقلال ایران؛ اینطور معرفی شده : « این روز نامه طرفدار سعادت و استقلال ایران است »
مندرجات آن ، پس از درج مقاله اساسی که نوها راجع باوضاع سیاسی و اجتماعی است عبارت از اخبار داخله و خارجه و نیز تلگرافات درباره حوادت شهرستان ها و ممالك خارجه میباشد و همین تفصیل اخبار یکی از مزایای روزنامه بشمار می رود . رو بهمرفته استقلال ایران یکی از روزنامههای بسیار مفید و خبری آن تاریخ بوده و بیشتر اهمیت آن از جهت اشتمال بر وقایع آن زمان است .
استقلال ایران از همان شماره اول پاورقی دارد و کتاب پاورقی آن ترجمه ( تاریخ شورش فرانسه تالیف ویلیومه ) است کتاب مذکور بوسیله ( میرزا تقیخان بینش ) شاعر و نویسنده معروف ترجمه شده و در پاورقی روزنامه چاپ شده است شماره ۱۲۹ روزنامه در تاریخ سه شنبه ۱۲ ذیقعده ۱۳۲۸ قمری مطابق ١٥ نوامبر ۱۹۱۰ منتشر شده و نگارنده تا این شماره را در دست دارد ولی همانطور که قبلا اشاره کردیم استقلال ایران تا شعبان ۱۳۲۹ قمری بیشتر منتشر نشده است.
دکتر حسینخان کمال
دکتر حسین خان کحال مدير مسئول روزنامه همان کسیست که همکار سید
ضیاءالدین طباطبائی در اداره نمودن روزنامه شرق بوده و چنانکه در کلمه شرق این
