قسمت دوازدهم نوشتههای ژوستن راجع باین جنگها
مضامین نوشتههای ژوستن بطور اجمال همان است، که از قول هرودوت ذکر شد، ولی نویسندۀ مذکور در تمجید یونانیها و تکذیب ایرانیها چیزهائی گفته، که در نوشتههای هرودوت و دیودور دیده نمیشود. تفاوتها این است (کتاب ۲، بند ۱۰-۱۴):
۱ - لئونیداس، چون دید، که بزودی محاصره خواهد شد، شبانه باردوی خشیارشا حمله برد، با این قصد که یونانیها خودشان را به خیمۀ شاه رسانیده او را بکشند. جنگ شبانه درگرفت و تا قسمتی از روز دیگر امتداد یافت. یونانیها کشتند و کشته شدند، ولی به خیمۀ شاه نرسیدند با وجود این ژوستن میگوید، که، چون خشیارشا دو دفعه در خشکی شکست خورد، بفکر جنگ دریائی افتاد و معلوم نیست، که این شکستها در کجا روی داده، زیرا خود ژوستن در این باب چیزی نگفته و از روایات هرودوت هم معلوم است، که ایرانیها تا جنگ سالامین همه جا بهرهمند بودند.
۲ - جنگ سالامین بفتح قطعی منتهی نشده بود که کشتیهای ینیان (یونانیهای تبعۀ ایران) بنا بر نوشتههای تمیستوکل از میدان جنگ یکبهیک خارج شدند و کشتیهای دیگر هم به آنها تاسّی کرده راه فرار پیش گرفتند.
۳ - مردونیوس بقول ژوستن در پلاته کشته نشد، او پس از زدوخورد فرار کرد.
۴ - خبر شکست پارسیها در پلاته در همان روز از یونان به آسیا رسید و جنگ پلاته و جدال میکال در یک روز واقع شد.
۵ - ژوستن عدّۀ سپاهیان خشیارشا را در موقع قشونکشی بیونان یک میلیون قلمداد کرده و خشیارشا را بدتر از هرودوت توصیف کرده.
چیزی که مخصوصا جالب نظر میباشد، این است: اغراقگوئی هرودوت در باب عدّۀ نفرات لشکر خشیارشا در قرون بعد جلب توجه کرده و از ارقام مورّخ
تاریخ ایران باستان جلد ۱