برگه:Tarikh-e Iran-e Bastan.pdf/۲۲۹

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی نشده است.

از خاکسترهای قصر پادشاه آسور بنائی برپاکنم، تا در انظار مردمی، که از فرات عبور می‌کنند، یادگاری از خراب شدن دولت آسور باشد. آرباکس امر کرد خاکسترها را به به‌له‌زیس بدهند و بحکم او این خاکسترها به بابل حمل شد.

بعد بزودی حیلۀ حکمران بابل کشف گردید، آرباکس از سردارانی، که به او کمک کرده بودند، چند نفر را برای محاکمه به‌له‌زیس معین کرد و او محکوم به قتل شد، ولی، چون آرباکس خواست در ابتدای سلطنت خود جوانمردی نشان دهد، از تقصیر حاکم بابل درگذشت و طلا و نقره‌ای، که در خاکستر بود به او بخشید. بعد نیکی‌های زیاد دربارۀ اهالی نینوا کرده آنچه از آنها غارت شده بود پس داد و، پس از اینکه اهالی شهر را به دهات اطراف کوچانید، امر کرد دیوارهای شهر را خراب کردند و مقداری طلا و نقره، که باقی مانده و به چند تالان بالغ بود، بامر شاه بهمدان حمل شد. دولت آسور، که بدست مادیها منهدم گردید در مدّت ۱۳۰۰ سال، که شامل سی نسل بود، دوام داشت.

دولت ماد پس از آرباکس

بعد دیودور سی‌سی‌لی حکایت خود را دنبال کرده گوید (کتاب دوّم - بند ۳۲-۳۳): کتزیاس، چنانکه خود او گوید، با دقت در دفاتر شاهی پارسیان، که موافق قانونی ضبط و حفظ می‌شد، غور کرده کتابی نوشت، که بعد با خود بیونان برد و این است آنچه کتزیاس گوید: «پس از انحلال دولت آسور، مادیها در تحت سلطنت آرباکس آقای آسیا گشتند. این پادشاه ۲۸ سال سلطنت کرد و پس از او مانداکس۱ بتخت نشست و پنجاه سال آسیا را اداره کرد. بعد از او این اشخاص یکی پس از دیگری سلطنت کردند: سوسارمس ۲- سی سال، آرتی‌کاس ۳- پنجاه سال، آربیان ۴- ۲۲ سال، آرته‌یس ۵- چهل سال. در سلطنت این شاه جنگی بزرگ برای مادیها با کادوسیها پیش آمد و منشأ این واقعه چنین است: پارسد۶ نام پارسی، که از حیث دلاوری، شجاعت و عزم و جزم معروف بود، نفوذی در دربار ماد یافت. بعد،


________________________________________

(1) - Mandakes در بعضی از نسخ مائوداکس نوشته‌اند.

(2) - Sosarmes.

(3) - Articas.

(4) - Arbianes.

(5) - Arties(Artee).

(6) - Parsode.

تاریخ ایران باستان جلد ۱