رسیده و اگر بگوئیم این دوره از سایر کلیاتهائی که تاکنون بچاپ رسیده گذشته از چگونگی و کیفیت و صحت تمامتر و کاملتر هم هست اغراق نگفتهایم زیرا هم غزلیات و قطعاتی را که در نسخههای قدیم دیده شد و در نسخههای چاپی نیست در این دوره ثبت کردیم و هم اشعاری را که در نسخههای مختلف خطی و چاپی بشیخ نسبت دادهاند بنام «ملحقات» بآن افزودهایم.
***
چند تن از دوستان بما گفتهاند و شاید کسان دیگر هم باشند که طریقهای را که ما در تنظیم کلیات بکار بردهایم نپسندیدهاند ولی بعقیدهٔ ما ترتیب دادن آثار شیخ اجل بوجوه مختلف بهیچوجه مانعی ندارد زیرا کلیات را بشکلی که ما در دست داریم خود شیخ تنظیم نفرموده که اگر تصرفی در آن بشود ناروا باشد و چنانکه همه میدانند و نسخههای قدیم هم گواهی میدهد در موقع تنظیم اشعار شیخ بحروف تهجی تمام غزلها و رباعیات و قطعات جابجا شده و در اینصورت چه اشکال دارد که آن ترتیب بصورتی کاملتر و منظمتر تجدید شود؟.
تصرفی هم که ما کردهایم در ترتیب عزلیات است که قدیم آنها را چهار مجموعه قرار داده بودند ولیکن هیچ معلوم نیست این تقسیم از چه وجه است زیرا غزلهای شیخ را فقط چنانکه ما کردهایم بدو قسمت میتوان منقسم نمود یکی آنها که مغازله و معاشقه است و دیگر آنها که موعظه و نصیحت است از این گذشته هر غزل منظومهٔ مستقل تام و تمامی است که بهیچوجه ارتباط و بستگی بغزلهای دیگر ندارد تا تغییر ترتیب آنها تأثیری در کار داشته باشد، هیچکس هم در مطالعهٔ کلیات مقید نمیشود