برگه:Chahar Maqale.pdf/۲۱

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی نشده است.

خلیفه رفع نزاع را جمع بین القولین نموده و نظم ویس و رامین را هم بفخری گرگانی و هم بنظامی عروضی نسبت داده یعنی بدو نظم از آن قائل شده است ۱و این خطا افحش از خطای دولتشاه است،

بعد از دولتشاه امین احمد رازی در تذکرۀ هفت اقلیم که در ۵ سنۀ ۱۰۰۲ تألیف شده و بترتیب اسماء بلاد است در ذیل «سمرقند» می‌نویسد:

«نظام الدین احمد بن علی العروضی، از نیکو طبعان زمان خود بوده و در آن عصر نظمش نتیجۀ کان را تعییر دادی و نثرش عقد ثریا را تحقیر نمودی و او در مثنوی از متقدمان صنعت است و چند تألیف در ۱۰ آن پرداخته مجمع النوادر و چهار مقاله در نثر از مصنفات اوست نور الدین محمد عوفی در تذکرۀ خود ویرا در سلک شعراء سلطان طغرل بن ارسلان سلجوقی نوشته ۲اما در چهار مقاله خود را از منتسبان ملوک غور شمرده. . .»

در اینجا عین حکایت اخیر از مقالۀ سوم را نقل میکند پس از آن بذکر ۱۵ اشعار او می‌پردازد که همانهاست که در لباب الألباب مسطور است جز یک قطعه:

سلامت زیر گردون گام ننهاد خدا راحت در این ایام ننهاد ز گردون آرمیده چون بود خلق که خود ایزد در او آرام ننهاد جهان بر وفق نام خود جهانست خرد او را گزاف این نام ننهاد ۲۰ خنک آنرا که از میدان ارواح قدم در عالم اجسام ننهاد باقی تذکره‌نویسان هرچه در خصوص وی نوشته‌اند تکرار ما تقدم و در نقل آن هیچ فائدۀ جز اتلاف وقت نیست،