قرار داد، و نه این نسخه را بخصوصه بلکه تا آنجا که از سالیان دراز نگارندهٔ این سطور تتبّع کرده است هیچ نسخهٔ از نسخ خطّی حافظ را که مطلقا و اصلا ندیده است که بکلّی خالی از اغلاط فاحشهٔ نسّاخ باشد و آنرا با اطمینان قلب بتوان تنها و بانفراده اساس یک طبع مصحّح مضبوط بیغلطی یا کمغلطی قرار داد بلکه باید همیشه برای این کار چندین نسخهٔ معتبر قدیمی را با هم توأم کرده تا باستعانت مجموع آنها یا اکثریّت آنها شاید بتوان نسبةً مصححّی از دیوان خواجه از آب در آورد، و این همین کاری است که ما سعی کردهایم بقدر وسع خود انجام دهیم،
تنبیه ۱ – در حواشی این کتاب هر جا رمز خ مسطور است مطلقا و بدون استثنا چنانکه مکرّر گفتهایم اشاره باصل نسخهٔ خطّی آقای خلخالی است نه بمتن چاپی ایشان که از روی همان نسخه در سنهٔ ۱۳۰۶ بطبع رسانیدهاند، و این تنبیه را خواندهاند هیچوقت نباید از نظر دور بدارد و الّا بکلّی در اشتباه خواهد افتاد زیرا که اگر نسخهٔ خ متن چاپی آقای خلخالی متبادر بذهن او شود مکرّر در طیّ این طبع حاضر خواهد دید که در بسیاری از مواضعی که ما در