کلیات سعدی/مواعظ/تن آدمی شریفست به جان آدمیت

by سعدی

۱۶ – ب

	تن آدمی شریفست بجان آدمیت			نه همین لباس زیباست نشان آدمیت
	اگر آدمی بچشمست و دهان و گوش و بینی			چه میان نقش دیوار و میان آدمیت
	خور و خواب و خشم و شهوت شغبست و جهل و ظلمت			حیوان خبر ندارد ز جهان آدمیت
	بحقیقت آدمی باش و گرنه مرغ باشد[۱]			که همین[۲] سخن بگوید بزبان آدمیت
	مگر آدمی نبودی که اسیر دیو ماندی			که فرشته ره ندارد بمکان آدمیت
	اگر این درنده خوئی ز طبیعتت بمیرد			همه عمر زنده باشی بروان آدمیت
	رسد آدمی بجائی که بجز خدا نبیند			بنگر که تا چه حدّست مکان آدمیت[۳]
	طیران مرغ دیدی تو ز پای بند شهوت			بدر آی تا ببینی طیران آدمیت
	نه بیان فضل کردم که نصیحت تو گفتم			هم از آدمی شنیدیم بیان آدمیت[۴]

---

1. دانم.
2. همان.
3. این بیت در هیچیک از نسخه‌های قدیم نیست.
4. متن مطابقست با نسخ قدیم معتبر، و در بعضی دیگر مقطع چنین است:

   	بنصیحت آدمی شو نه بخویشتن که سعدی			هم از آدمی شنیدست بیان آدمیت

   و در یک نسخه چنین است:

   	تو بگوش خود بیاری سخن قبول سعدی			که نصیحت تو گوید بلسان آدمیت
   	چو دُری بگوش خود کن که دگر چنین نیابی			سخن حقیقت این بود و بیان آدمیت