| | | | | | |
|
با مریدان آن فقیر محتشم |
|
بایزید آمد که نک یزدان منم |
|
|
گفت مستانه عیان آن ذوفنون |
|
لا اله الا انا ها فاعبدون |
|
|
چون گذشت آن حال گفتندش صباح |
|
تو چنین گفتی و این نبود صلاح |
|
|
گفت این بار ار کنم من مشغله |
|
کاردها بر من زنید آن دم هله |
|
|
حق منزه از تن و من با تنم |
|
چون چنین گویم بباید کشتنم |
|
|
چون وصیت کرد آن آزادمرد |
|
هر مریدی کاردی آماده کرد |
|
|
مست گشت او باز از آن سغراق زفت |
|
آن وصیتهاش از خاطر برفت |
|
|
نقل آمد عقل او آواره شد |
|
صبح آمد شمع او بیچاره شد |
|
|
عقل چون شحنهست چون سلطان رسید |
|
شحنهی بیچاره در کنجی خزید |
|
|
عقل سایهی حق بود حق آفتاب |
|
سایه را با آفتاب او چه تاب |
|
|
چون پری غالب شود بر آدمی |
|
گم شود از مرد وصف مردمی |
|
|
هر چه گوید آن پری گفته بود |
|
زین سری زان آن سری گفته بود |
|
|
چون پری را این دم و قانون بود |
|
کردگار آن پری خود چون بود |
|
|
اوی او رفته پری خود او شده |
|
ترک بیالهام تازیگو شده |
|
|
چون به خود آید نداند یک لغت |
|
چون پری را هست این ذات و صفت |
|
|
پس خداوند پری و آدمی |
|
از پری کی باشدش آخر کمی |
|
|
شیرگیر ار خون نره شیر خورد |
|
تو بگویی او نکرد آن باده کرد |
|
|
ور سخن پردازد از زر کهن |
|
تو بگویی باده گفتست آن سخن |
|
|
بادهای را میبود این شر و شور |
|
نور حق را نیست آن فرهنگ و زور |
|
|
که ترا از تو به کل خالی کند |
|
تو شوی پست او سخن عالی کند |
|
|
گر چه قرآن از لب پیغامبرست |
|
هر که گوید حق نگفت او کافرست |
|
|
چون همای بیخودی پرواز کرد |
|
آن سخن را بایزید آغاز کرد |
|
|
عقل را سیل تحیر در ربود |
|
زان قویتر گفت که اول گفته بود |
|
|
نیست اندر جبهام الا خدا |
|
چند جویی بر زمین و بر سما |
|
|
آن مریدان جمله دیوانه شدند |
|
کاردها در جسم پاکش میزدند |
|
|
هر یکی چون ملحدان گرده کوه |
|
کارد میزد پیر خود را بی ستوه |
|
|
هر که اندر شیخ تیغی میخلید |
|
بازگونه از تن خود میدرید |
|
|
یک اثر نه بر تن آن ذوفنون |
|
وان مریدان خسته و غرقاب خون |
|
|
هر که او سویی گلویش زخم برد |
|
حلق خود ببریده دید و زار مرد |
|
|
وآنک او را زخم اندر سینه زد |
|
سینهاش بشکافت و شد مردهی ابد |
|
|
وآنک آگه بود از آن صاحبقران |
|
دل ندادش که زند زخم گران |
|
|
نیمدانش دست او را بسته کرد |
|
جان ببرد الا که خود را خسته کرد |
|
|
روز گشت و آن مریدان کاسته |
|
نوحهها از خانهشان برخاسته |
|
|
پیش او آمد هزاران مرد و زن |
|
کای دو عالم درج در یک پیرهن |
|
|
این تن تو گر تن مردم بدی |
|
چون تن مردم ز خنجر گم شدی |
|
|
با خودی با بیخودی دوچار زد |
|
با خود اندر دیدهی خود خار زد |
|
|
ای زده بر بیخودان تو ذوالفقار |
|
بر تن خود میزنی آن هوش دار |
|
|
زانک بیخود فانی است و آمنست |
|
تا ابد در آمنی او ساکنست |
|
|
نقش او فانی و او شد آینه |
|
غیر نقش روی غیر آن جای نه |
|
|
گر کنی تف سوی روی خود کنی |
|
ور زنی بر آینه بر خود زنی |
|
|
ور ببینی روی زشت آن هم توی |
|
ور ببینی عیسی و مریم توی |
|
|
او نه اینست و نه آن او ساده است |
|
نقش تو در پیش تو بنهاده است |
|
|
چون رسید اینجا سخن لب در ببست |
|
چون رسید اینجا قلم درهم شکست |
|
|
لب ببند ار چه فصاحت دست داد |
|
دم مزن والله اعلم بالرشاد |
|
|
برکنار بامی ای مست مدام |
|
پست بنشین یا فرود آ والسلام |
|
|
هر زمانی که شدی تو کامران |
|
آن دم خوش را کنار بام دان |
|
|
بر زمان خوش هراسان باش تو |
|
همچو گنجش خفیه کن نه فاش تو |
|
|
تا نیاید بر ولا ناگه بلا |
|
ترس ترسان رو در آن مکمن هلا |
|
|
ترس جان در وقت شادی از زوال |
|
زان کنار بام غیبست ارتحال |
|
|
گر نمیبینی کنار بام راز |
|
روح میبیند که هستش اهتزاز |
|
|
هر نکالی ناگهان کان آمدست |
|
بر کنار کنگرهی شادی بدست |
|
|
جز کنار بام خود نبود سقوط |
|
اعتبار از قوم نوح و قوم لوط |
|