| | | | | | |
|
آن یکی افتاد بیهوش و خمید |
|
چونک در بازار عطاران رسید |
|
|
بوی عطرش زد ز عطاران راد |
|
تا بگردیدش سر و بر جا فتاد |
|
|
همچو مردار اوفتاد او بیخبر |
|
نیم روز اندر میان رهگذر |
|
|
جمع آمد خلق بر وی آن زمان |
|
جملگان لاحولگو درمان کنان |
|
|
آن یکی کف بر دل او می براند |
|
وز گلاب آن دیگری بر وی فشاند |
|
|
او نمیدانست کاندر مرتعه |
|
از گلاب آمد ورا آن واقعه |
|
|
آن یکی دستش همیمالید و سر |
|
وآن دگر کهگل همی آورد تر |
|
|
آن بخور عود و شکر زد به هم |
|
وآن دگر از پوششش میکرد کم |
|
|
وآن دگر نبضش که تا چون میجهد |
|
وان دگر بوی از دهانش میستد |
|
|
تا که می خوردست و یا بنگ و حشیش |
|
خلق درماندند اندر بیهشیش |
|
|
پس خبر بردند خویشان را شتاب |
|
که فلان افتاده است آنجا خراب |
|
|
کس نمیداند که چون مصروع گشت |
|
یا چه شد کور افتاد از بام طشت |
|
|
یک برادر داشت آن دباغ زفت |
|
گربز و دانا بیامد زود تفت |
|
|
اندکی سرگین سگ در آستین |
|
خلق را بشکافت و آمد با حنین |
|
|
گفت من رنجش همی دانم ز چیست |
|
چون سبب دانی دوا کردن جلیست |
|
|
چون سبب معلوم نبود مشکلست |
|
داروی رنج و در آن صد محملست |
|
|
چون بدانستی سبب را سهل شد |
|
دانش اسباب دفع جهل شد |
|
|
گفت با خود هستش اندر مغز و رگ |
|
توی بر تو بوی آن سرگین سگ |
|
|
تا میان اندر حدث او تا به شب |
|
غرق دباغیست او روزیطلب |
|
|
پس چنین گفتست جالینوس مه |
|
آنچ عادت داشت بیمار آنش ده |
|
|
کز خلاف عادتست آن رنج او |
|
پس دوای رنجش از معتاد جو |
|
|
چون جعل گشتست از سرگینکشی |
|
از گلاب آید جعل را بیهشی |
|
|
هم از آن سرگین سگ داروی اوست |
|
که بدان او را همی معتاد و خوست |
|
|
الخبیثات الخبیثین را بخوان |
|
رو و پشت این سخن را باز دان |
|
|
ناصحان او را به عنبر یا گلاب |
|
می دوا سازند بهر فتح باب |
|
|
مر خبیثان را نسازد طیبات |
|
درخور و لایق نباشد ای ثقات |
|
|
چون ز عطر وحی کر گشتند و گم |
|
بد فغانشان که تطیرنا بکم |
|
|
رنج و بیماریست ما را این مقال |
|
نیست نیکو وعظتان ما را به فال |
|
|
گر بیاغازید نصحی آشکار |
|
ما کنیم آن دم شما را سنگسار |
|
|
ما بلغو و لهو فربه گشتهایم |
|
در نصیحت خویش را نسرشتهایم |
|
|
هست قوت ما دروغ و لاف و لاغ |
|
شورش معدهست ما را زین بلاغ |
|
|
رنج را صدتو و افزون میکنید |
|
عقل را دارو به افیون میکنید |
|