| | | | | | |
|
جمله عالم زان غیور آمد که حق |
|
برد در غیرت برین عالم سبق |
|
|
او چو جانست و جهان چون کالبد |
|
کالبد از جان پذیرد نیک و بد |
|
|
هر که محراب نمازش گشت عین |
|
سوی ایمان رفتنش میدان تو شین |
|
|
هر که شد مر شاه را او جامهدار |
|
هست خسران بهر شاهش اتجار |
|
|
هر که با سلطان شود او همنشین |
|
بر درش شستن بود حیف و غبین |
|
|
دستبوسش چون رسید از پادشاه |
|
گر گزیند بوس پا باشد گناه |
|
|
گرچه سر بر پا نهادن خدمتست |
|
پیش آن خدمت خطا و زلتست |
|
|
شاه را غیرت بود بر هر که او |
|
بو گزیند بعد از آن که دید رو |
|
|
غیرت حق بر مثل گندم بود |
|
کاه خرمن غیرت مردم بود |
|
|
اصل غیرتها بدانید از اله |
|
آن خلقان فرع حق بیاشتباه |
|
|
شرح این بگذارم و گیرم گله |
|
از جفای آن نگار ده دله |
|
|
نالم ایرا نالهها خوش آیدش |
|
از دو عالم ناله و غم بایدش |
|
|
چون ننالم تلخ از دستان او |
|
چون نیم در حلقهی مستان او |
|
|
چون نباشم همچو شب بی روز او |
|
بی وصال روی روز افروز او |
|
|
ناخوش او خوش بود در جان من |
|
جان فدای یار دلرنجان من |
|
|
عاشقم بر رنج خویش و درد خویش |
|
بهر خشنودی شاه فرد خویش |
|
|
خاک غم را سرمه سازم بهر چشم |
|
تا ز گوهر پر شود دو بحر چشم |
|
|
اشک کان از بهر او بارند خلق |
|
گوهرست و اشک پندارند خلق |
|
|
من ز جان جان شکایت میکنم |
|
من نیم شاکی روایت میکنم |
|
|
دل همیگوید کزو رنجیدهام |
|
وز نفاق سست میخندیدهام |
|
|
راستی کن ای تو فخر راستان |
|
ای تو صدر و من درت را آستان |
|
|
آستانه و صدر در معنی کجاست |
|
ما و من کو آن طرف کان یار ماست |
|
|
ای رهیده جان تو از ما و من |
|
ای لطیفهی روح اندر مرد و زن |
|
|
مرد و زن چون یک شود آن یک توی |
|
چونک یکها محو شد انک توی |
|
|
این من و ما بهر آن بر ساختی |
|
تا تو با خود نرد خدمت باختی |
|
|
تا من و توها همه یک جان شوند |
|
عاقبت مستغرق جانان شوند |
|
|
این همه هست و بیا ای امر کن |
|
ای منزه از بیا و از سخن |
|
|
جسم جسمانه تواند دیدنت |
|
در خیال آرد غم و خندیدنت |
|
|
دل که او بستهی غم و خندیدنست |
|
تو مگو کو لایق آن دیدنست |
|
|
آنک او بستهی غم و خنده بود |
|
او بدین دو عاریت زنده بود |
|
|
باغ سبز عشق کو بی منتهاست |
|
جز غم و شادی درو بس میوههاست |
|
|
عاشقی زین هر دو حالت برترست |
|
بی بهار و بی خزان سبز و ترست |
|
|
ده زکات روی خوب ای خوبرو |
|
شرح جان شرحه شرحه بازگو |
|
|
کز کرشم غمزهای غمازهای |
|
بر دلم بنهاد داغی تازهای |
|
|
من حلالش کردم ار خونم بریخت |
|
من همیگفتم حلال او میگریخت |
|
|
چون گریزانی ز نالهی خاکیان |
|
غم چه ریزی بر دل غمناکیان |
|
|
ای که هر صبحی که از مشرق بتافت |
|
همچو چشمهی مشرقت در جوش یافت |
|
|
چون بهانه دادی این شیدات را |
|
ای بها نه شکر لبهات را |
|
|
ای جهان کهنه را تو جان نو |
|
از تن بی جان و دل افغان شنو |
|
|
شرح گل بگذار از بهر خدا |
|
شرح بلبل گو که شد از گل جدا |
|
|
از غم و شادی نباشد جوش ما |
|
با خیال و وهم نبود هوش ما |
|
|
حالتی دیگر بود کان نادرست |
|
تو مشو منکر که حق بس قادرست |
|
|
تو قیاس از حالت انسان مکن |
|
منزل اندر جور و در احسان مکن |
|
|
جور و احسان رنج و شادی حادثست |
|
حادثان میرند و حقشان وارثست |
|
|
صبح شد ای صبح را صبح و پناه |
|
عذر مخدومی حسامالدین بخواه |
|
|
عذرخواه عقل کل و جان توی |
|
جان جان و تابش مرجان توی |
|
|
تافت نور صبح و ما از نور تو |
|
در صبوحی با می منصور تو |
|
|
دادهی تو چون چنین دارد مرا |
|
باده کی بود کو طرب آرد مرا |
|
|
باده در جوشش گدای جوش ماست |
|
چرخ در گردش گدای هوش ماست |
|
|
باده از ما مست شد نه ما ازو |
|
قالب از ما هست شد نه ما ازو |
|
|
ما چو زنبوریم و قالبها چو موم |
|
خانه خانه کرده قالب را چو موم |
|