| | | | | | |
|
گفت آن طالب که آخر یک نفس |
|
ای سواره بر نی این سو ران فرس |
|
|
راند سوی او که هین زوتر بگو |
|
کاسپ من بس توسنست و تندخو |
|
|
تا لگد بر تو نکوبد زود باش |
|
از چه میپرسی بیانش کن تو فاش |
|
|
او مجال راز دل گفتن ندید |
|
زو برون شو کرد و در لاغش کشید |
|
|
گفت میخواهم درین کوچه زنی |
|
کیست لایق از برای چون منی |
|
|
گفت سه گونه زناند اندر جهان |
|
آن دو رنج و این یکی گنج روان |
|
|
آن یکی را چون بخواهی کل تراست |
|
وآن دگر نیمی ترا نیمی جداست |
|
|
وآن سیم هیچ او ترا نبود بدان |
|
این شنودی دور شو رفتم روان |
|
|
تا ترا اسپم نپراند لگد |
|
که بیفتی بر نخیزی تا ابد |
|
|
شیخ راند اندر میان کودکان |
|
بانگ زد بار دگر او را جوان |
|
|
که بیا آخر بگو تفسیر این |
|
این زنان سه نوع گفتی بر گزین |
|
|
راند سوی او و گفتش بکر خاص |
|
کل ترا باشد ز غم یابی خلاص |
|
|
وانک نیمی آن تو بیوه بود |
|
وانک هیچست آن عیال با ولد |
|
|
چون ز شوی اولش کودک بود |
|
مهر و کل خاطرش آن سو رود |
|
|
دور شو تا اسپ نندازد لگد |
|
سم اسپ توسنم بر تو رسد |
|
|
های هویی کرد شیخ باز راند |
|
کودکان را باز سوی خویش خواند |
|
|
باز بانگش کرد آن سایل بیا |
|
یک سالم ماند ای شاه کیا |
|
|
باز راند این سو بگو زوتر چه بود |
|
که ز میدان آن بچه گویم ربود |
|
|
گفت ای شه با چنین عقل و ادب |
|
این چه شیدست این چه فعلست ای عجب |
|
|
تو ورای عقل کلی در بیان |
|
آفتابی در جنون چونی نهان |
|
|
گفت این اوباش رایی میزنند |
|
تا درین شهر خودم قاضی کنند |
|
|
دفع میگفتم مرا گفتند نی |
|
نیست چون تو عالمی صاحب فنی |
|
|
با وجود تو حرامست و خبیث |
|
که کم از تو در قضا گوید حدیث |
|
|
در شریعت نیست دستوری که ما |
|
کمتر از تو شه کنیم و پیشوا |
|
|
زین ضرورت گیج و دیوانه شدم |
|
لیک در باطن همانم که بدم |
|
|
عقل من گنجست و من ویرانهام |
|
گنج اگر پیدا کنم دیوانهام |
|
|
اوست دیوانه که دیوانه نشد |
|
این عسس را دید و در خانه نشد |
|
|
دانش من جوهر آمد نه عرض |
|
این بهایی نیست بهر هر غرض |
|
|
کان قندم نیستان شکرم |
|
هم زمن میروید و من میخورم |
|
|
علم تقلیدی و تعلیمیست آن |
|
کز نفور مستمع دارد فغان |
|
|
چون پی دانه نه بهر روشنیست |
|
همچو طالبعلم دنیای دنیست |
|
|
طالب علمست بهر عام و خاص |
|
نه که تا یابد ازین عالم خلاص |
|
|
همچو موشی هر طرف سوراخ کرد |
|
چونک نورش راند از در گفت برد |
|
|
چونک سوی دشت و نورش ره نبود |
|
هم در آن ظلمات جهدی مینمود |
|
|
گر خدایش پر دهد پر خرد |
|
برهد از موشی و چون مرغان پرد |
|
|
ور نجوید پر بماند زیر خاک |
|
ناامید از رفتن راه سماک |
|
|
علم گفتاری که آن بی جان بود |
|
عاشق روی خریداران بود |
|
|
گرچه باشد وقت بحث علم زفت |
|
چون خریدارش نباشد مرد و رفت |
|
|
مشتری من خدایست او مرا |
|
میکشد بالا که الله اشتری |
|
|
خونبهای من جمال ذوالجلال |
|
خونبهای خود خورم کسب حلال |
|
|
این خریداران مفلس را بهل |
|
چه خریداری کند یک مشت گل |
|
|
گل مخور گل را مخر گل را مجو |
|
زانک گل خوارست دایم زردرو |
|
|
دل بخور تا دایما باشی جوان |
|
از تجلی چهرهات چون ارغوان |
|
|
یا رب این بخشش نه حد کار ماست |
|
لطف تو لطف خفی را خود سزاست |
|
|
دست گیر از دست ما ما را بخر |
|
پرده را بر دار و پردهی ما مدر |
|
|
باز خر ما را ازین نفس پلید |
|
کاردش تا استخوان ما رسید |
|
|
از چو ما بیچارگان این بند سخت |
|
کی گشاید ای شه بیتاج و تخت |
|
|
این چنین قفل گران را ای ودود |
|
کی تواند جز که فضل تو گشود |
|
|
ما ز خود سوی تو گردانیم سر |
|
چون توی از ما به ما نزدیکتر |
|
|
این دعا هم بخشش و تعلیم تست |
|
گرنه در گلخن گلستان از چه رست |
|
|
در میان خون و روده فهم و عقل |
|
جز ز اکرام تو نتوان کرد نقل |
|
|
از دو پاره پیه این نور روان |
|
موج نورش میزند بر آسمان |
|
|
گوشتپاره که زبان آمد ازو |
|
میرود سیلاب حکمت همچو جو |
|
|
سوی سوراخی که نامش گوشهاست |
|
تا بباغ جان که میوهش هوشهاست |
|
|
شاهراه باغ جانها شرع اوست |
|
باغ و بستانهای عالم فرع اوست |
|
|
اصل و سرچشمهی خوشی آنست آن |
|
زود تجری تحتها الانهار خوان |
|