| | | | | | |
|
هر کجا خدا دوزخ کند |
|
اوج را بر مرغ دام و فخ کند |
|
|
هم ز دندانت برآید دردها |
|
تا بگویی دوزخست و اژدها |
|
|
یا کند آب دهانت را عسل |
|
که بگویی که بهشتست و حلل |
|
|
از بن دندان برویاند شکر |
|
تا بدانی قوت حکم قدر |
|
|
پس به دندان بیگناهان را مگز |
|
فکر کن از ضربت نامحترز |
|
|
نیل را بر قبطیان حق خون کند |
|
سبطیان را از بلا محصون کند |
|
|
تا بدانی پیش حق تمییز هست |
|
در میان هوشیار راه و مست |
|
|
نیل تمییز از خدا آموختست |
|
که گشاد آن را و این را سخت بست |
|
|
لطف او عاقل کند مر نیل را |
|
قهر او ابله کند قابیل را |
|
|
در جمادات از کرم عقل آفرید |
|
عقل از عاقل به قهر خود برید |
|
|
در جماد از لطف عقلی شد پدید |
|
وز نکال از عاقلان دانش رمید |
|
|
عقل چون باران به امر آنجا بریخت |
|
عقل این سو خشم حق دید و گریخت |
|
|
ابر و خورشید و مه و نجم بلند |
|
جمله بر ترتیب آیند و روند |
|
|
هر یکی ناید مگر در وقت خویش |
|
که نه پس ماند ز هنگام و نه پیش |
|
|
چون نکردی فهم این را ز انبیا |
|
دانش آوردند در سنگ و عصا |
|
|
تا جمادات دگر را بی لباس |
|
چون عصا و سنگ داری از قیاس |
|
|
طاعت سنگ و عصا ظاهر شود |
|
وز جمادات دگر مخبر شود |
|
|
که ز یزدان آگهیم و طایعیم |
|
ما همه نی اتفاقی ضایعیم |
|
|
همچو آب نیل دانی وقت غرق |
|
کو میان هر دو امت کرد فرق |
|
|
چون زمین دانیش دانا وقت خسف |
|
در حق قارون که قهرش کرد و نسف |
|
|
چون قمر که امر بشنید و شتافت |
|
پس دو نیمه گشت بر چرخ و شکافت |
|
|
چون درخت و سنگ کاندر هر مقام |
|
مصطفی را کرده ظاهرالسلام |
|