صائب تبریزی (غزلیات)

by صائب تبریزی

• یا رب از دل مشرق نور هدایت کن مرا
• آنچنان کز رفتن گل خار می‌ماند به جا
• بی قدر ساخت خود را، نخوت فزود ما را
• نداد عشق گریبان به دست کس ما را
• اگر به بندگی ارشاد می‌کنیم ترا
• یک بار بی خبر به شبستان من درآ
• دانسته‌ام غرور خریدار خویش را
• نیستم بلبل که بر گلشن نظر باشد مرا
• سودا به کوه و دشت صلا می‌دهد مرا
• گر قابل ملال نیم، شاد کن مرا
• ساقی از رطل گرانسنگی سبکدل کن مرا
• دل ز هر نقش گشته ساده مرا
• نه دل ز عالم پر وحشت آرمیده مرا
• طاقت کجاست روی عرقناک دیده را؟
• چو دیگران نه به ظاهر بود عبادت ما
• هر که دولت یافت، شست از لوح خاطر نام ما
• عمری است حلقه‌ی در میخانه‌ایم ما
• یاد رخسار ترا در دل نهان داریم ما
• خجلت ز عشق پاک گهر می‌بریم ما
• خار در پیراهن فرزانه می‌ریزیم ما
• چشم مست یار شد مخمور و مدهوشیم ما
• دایم ز خود سفر چو شرر می‌کنیم ما
• ای دفتر حسن ترا، فهرست خط و خالها
• هوا چکیده‌ی نورست در شب مهتاب
• عرق‌فشانی آن گلعذار را دریاب
• درون گنبد گردون فتنه بار مخسب
• حضور دل نبود با عبادتی که مراست
• از زمین اوج گرفته است غباری که مراست
• دیوانه‌ی خموش به عاقل برابرست
• با کمال احتیاج، از خلق استغنا خوش است
• به غم نشاط من خاکسار نزدیک است
• دیدن روی تو ظلم است و ندیدن مشکل است
• مرگ سبکروان طلب، آرمیدن است
• باد بهار مرهم دلهای خسته است
• از جوانی داغها بر سینه‌ی ما مانده است
• مهربانی از میان خلق دامن چیده است
• زان خرمن گل حاصل ما دامن چیده است
• موج شراب و موجه‌ی آب بقا یکی است
• روی کار دیگران و پشت کار من یکی است
• آب خضر و می شبانه یکی است
• مدتی شد کز حدیث اهل دل گوشم تهی است
• چون سرو بغیر از کف افسوس، برم نیست
• مبند دل به حیاتی که جاودانی نیست
• بار غم از دلم می گلرنگ برنداشت
• کنون که از کمر کوه، موج لاله گذشت
• از سر خرده‌ی جان سخت دلیرانه گذشت
• تابه فکر خود فتادم، روزگار از دست رفت
• دنبال دل کمند نگاه کسی مباد
• هر ذره ازو در سر، سودای دگر دارد
• خوش آن که از دو جهان گوشه‌ی غمی دارد
• آزاده‌ی ما برگ سفر هیچ ندارد
• جویای تو با کعبه‌ی گل کار ندارد
• از فسون عالم اسباب خوابم می‌برد
• مکتوب من به خدمت جانان که می‌برد؟
• تا به کی درخواب سنگین روزگارم بگذرد
• چاره‌ی دل عقل پر تدبیر نتوانست کرد
• دل را به زلف پرچین، تسخیر می‌توان کرد
• نه پشت پای بر اندیشه می‌توانم زد
• جذبه‌ی شوق اگر از جانب کنعان نرسد
• گردنکشی به سرو سرافراز می‌رسد
• هر ساغری به آن لب خندان نمی‌رسد
• شوق می از بهار گل‌اندام تازه شد
• زان سفله حذر کن که توانگر شده باشد
• به زیر چرخ دل شادمان نمی‌باشد
• از جلوه‌ی تو برگ ز پیوند بگسلد
• آبها آیینه‌ی سرو خرامان تواند
• نه آسمان سبوکش میخانه‌ی تواند
• دل را کجا به زلف رسا می‌توان رساند؟
• هر که در زنجیر آن مشکین سلاسل ماند، ماند
• طی شد زمان پیری و دل داغدار ماند
• نه گل، نه لاله درین خارزار می‌ماند
• فلک به آبله‌ی خار دیده می‌ماند
• سبکروان به زمینی که پا گذاشته‌اند
• این غافلان که جود فراموش کرده‌اند
• دل را نگاه گرم تو دیوانه می‌کند
• دیده‌ی ما سیر چشمان، شان دنیا بشکند
• از پختگی است گر نشد آواز ما بلند
• کو جنون تا خاک بازیگاه طفلانم کنند؟
• نیستم غمگین که خالی چون کدویم می‌کنند
• هر چه دیدیم درین باغ، ندیدن به بود
• می‌کند یادش دل بیتاب و از خود می‌رود
• دل از مشاهده‌ی لاله‌زار نگشاید
• پیرانه‌سر همای سعادت به من رسید
• خواری از اغیار بهر یار می‌باید کشید
• چون صراحی رخت در میخانه می‌باید کشید
• من نمی‌آیم به هوش از پند، بیهوشم گذار
• سینه‌ای چاک نکردیم درین فصل بهار
• شرح دشت دلگشای عشق را از ما مپرس
• صد گل به باد رفت و گلابی ندید کس
• ز خار زار تعلق کشیده دامان باش
• پیش از خزان به خاک فشاندم بهار خویش
• از هر صدا نبازم، چون کوه‌ی لنگر خویش
• سیراب در محیط شدم ز آبروی خویش
• در کشاکش از زبان آتشین بودم چو شمع
• تا چند گرد کعبه بگردم به بوی دل؟
• رفتی و در رکاب تو رفت آبروی گل
• روزگاری شد ز چشم اعتبار افتاده‌ام
• در نمود نقشها بی‌اختیار افتاده‌ام
• از جنون این عالم بیگانه را گم کرده‌ام
• ماه مصرم، در حجاب چاه کنعان مانده‌ام
• شهری عشقم، چو مجنون در بیابان نیستم
• از سر کوی تو گر عزم سفر می‌داشتم
• نه آن جنسم که در قحط خریدار از بها افتم
• ترک سر کردم، ز جیب آسمان سر بر زدم
• دست در دامن رنگین بهاری نزدم
• مکش ز حسرت تیغ خودم که تاب ندارم
• نه چون بید از تهیدستی درین گلزار می‌لرزم
• ز خال عنبرین افزون ز زلف یار می‌ترسم
• از روی نرم، سرزنش خار می‌کشم
• با تجرد چون مسیح آزار سوزن می‌کشم
• به دامن می‌دود اشکم، گریبان می‌درد هوشم
• دو عالم شد ز یاد آن سمن سیما فراموشم
• بیخود ز نوای دل دیوانه‌ی خویشم
• سیه مست جنونم، وادی و منزل نمی‌دانم
• به تنگ همچو شرر از بقای خویشتنم
• می‌کنم دل خرج، تا سیمین بری پیدا کنم
• چه بود هستی فانی که نثار تو کنم؟
• دلم ز پاس نفس تار می‌شود، چه کنم
• ما از امیدها همه یکجا گذشته‌ایم
• ما هوش خود با باده‌ی گلرنگ داده‌ایم
• ما نقش دلپذیر ورق‌های ساده‌ایم
• ما درین وحشت سرا آتش عنان افتاده‌ایم
• ما نقل باده را ز لب جام کرده‌ایم
• ما گل به دست خود ز نهالی نچیده‌ایم
• ما رخت خود به گوشه‌ی عزلت کشیده‌ایم
• ما گر چه در بلندی فطرت یگانه‌ایم
• ازباد دستی خود، ما میکشان خرابیم
• ما ز غفلت رهزنان را کاروان پنداشتیم
• ما اختیار خویش به صهبا گذاشتیم
• ما خنده را به مردم بی‌غم گذاشتیم
• از یار ز ناسازی اغیار گذشتیم
• خاکی به لب گور فشاندیم و گذشتیم
• ما دستخوش سبحه و زنار نگشتیم
• جز غبار از سفر خاک چه حاصل کردیم؟
• صبح در خواب عدم بود که بیدار شدیم
• گر چه از وعده‌ی احسان فلک پیر شدیم
• ما تازه روی چون صدف از دانه‌ی خودیم
• ما در شکست گوهر یکدانه‌ی خودیم
• چندان که چو خورشید به آفاق دویدیم
• چشم امید به مژگان‌تر خود داریم
• ما گرانی از دل صحرای امکان می‌بریم
• ما درد را به ذوق می ناب می‌کشیم
• ما چو صبح از راست گفتاری علم در عالمیم
• گردباد دامن صحرای بی‌سامانیم
• اشک است، درین مزرعه، تخمی که فشانیم
• بده می که بر قلب گردون زنیم!
• ما کنج دل به روضه‌ی رضوان نمی‌دهیم
• تا از خودی خود نبریدند عزیزان
• موج دریا را نباشد اختیار خویشتن
• توبه از می به چه تدبیر توانم کردن؟
• بوی گل و نسیم صبا می‌توان شدن
• مکن منع تماشایی ز دیدن
• خدایا قطره‌ام را شورش دریا کرامت کن
• ساقی دمید صبح، علاج خمار کن
• با حلقه‌ی ارادت ساغر به گوش کن
• ای دل از پست و بلند روزگار اندیشه کن
• ز بی‌عشقی بهار زندگی دامن کشید از من
• عاشق سلسله‌ی زلف گرهگیرم من
• زمین به لرزه درآید ز دل تپیدن من
• عقل سالم ز می ناب نیاید بیرون
• ز گل فزود مرا خارخار خنده‌ی تو
• زبان چو پسته شود سبز در دهن بی‌تو
• عقده‌ای نگشود آزادی ز کارم همچو سرو
• به ساغر نقل کرد از خم، شراب آهسته آهسته
• یارب از عرفان مرا پیمانه‌ای سرشار ده
• صبح شد برخیز مطرب گوشمال ساز ده
• یارب آشفتگی زلف به دستارش ده
• بهار گشت، ز خود عارفانه بیرون آی
• در کدامین چمن ای سرو به بار آمده‌ای؟
• دلربایانه دگر بر سر ناز آمده‌ای
• ای جهانی محو رویت، محو سیمای که‌ای؟
• ای شمع طور از آتش حسنت زبانه‌ای
• گر درد طلب رهبر این قافله بودی
• یک روز گل از یاسمن نچیدی
• سوختی در عرق شرم و حیا ای ساقی
• حجاب جسم را از پیش جان بردار ای ساقی
• به شکر این که داری دست بر میخانه ای ساقی
• چشم خونبارست ابر نوبهار زندگی
• زهی رویت بهار زندگانی
• دایم ستیزه با دل افگار می‌کنی