شرح حال رجال ایران/شیخ احمد احسائی
احمد شیخ احمد احسائی فرزند زین‌الدین متولد در سال ۱۱۶۶ و متوفی در ۱۲۴۲ هجری قمری استاد سید کاظم رشتی و مؤسس فرقه شیخیه از فرق شیعه در ایران و خارج از ایران میباشد. از جمله تألیفات او کتاب جوامع الحکم و
 |
 |
| شیخ احمد احسائی | شیخ احمد احسائی |
شرح‌الزیاره است. کنت گوبینو فرانسوی نویسنده و محقق معروف در فصل چهارم کتاب (سه سال در آسیا) تألیف خود زیر عنوان مذهب راجع بفرقه شیخیه اینطور اظهار نظر میکند: «همانطور که فساد کشیش ها در قرون وسطی سبب شد که مذهب پروتستان و مذاهب دیگر در اروپا بوجود آید همانگونه نیز فساد آخوندها در ایران باعث بروز مسلکهای مذهبی چندی گردیده که سابقاً وجود نداشت و اگر موجود بود طرفداران آن مذهب بطور پنهانی به شعائر خود عمل میکردند و تظاهر نمی‌نمودند زیرا بطوریکه در سطور اولیه این کتاب گذشته مذاهب پنهانی همواره کم و بیش در ایران بوده است یکی از این مسلکهای پنهانی مسلک مذهبی شیخی است که شصت و یا هفتاد سال قبل از این در شیراز بوجود آمد[۱] شیخی‌ها که امروزه شماره‌شان نسبة زیاد است بر سر یک موضوع با شیعه‌های ایران اختلاف دارند و آن چگونگی زندگی امام دوازدهم یعنی مهدی میباشد عقیده شیخی یکی از عقاید پنهانی است که در نتیجه فساد طبقه آخوندها بطوریکه در سطور پیش گذشت در ایران پدیدار شده است. دیگر از عقائدی که ایجادش نتیجه فساد عقیده آخوندها است عقیده صوفی میباشد که خیلی قدیمی‌تر از شیخی است».
در سنگ روی قبر شیخ احمد احسائی مؤسس فرقه شیخیه چنین منقور است:
| وفت علی الکریم بغیر زاد | من الحسنات والقلب السلیم | |||||
| و حمل زاد اقبح کل شبی | اذا کان الوفود علی الکریم | |||||
- ↑ مذهب شیخیه در شیراز بوجود نیامده است.