سند تحول راهبردی نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی جمهوری اسلامی ایران/بیانیه ارزشها
۱- بیانیه ارزشها
گزارههای ارزشی مندرج در بیانیهی ارزشها، بایدها و نبایدهایی اساسی است که لازم است تمام اجزا و مؤلفههای نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی هماهنگ با آنها بوده و همه ی سیاستگذاران و کارگزاران نظام ملتزم و پای بند به آنها باشند.
این ارزشها بر اساس آموزههای قرآن و سنت پیامبر اکرم (ص) و اهل بیت علیهم السلام، قانون اساسی جمهوری اسلامیایران، رهنمودهای رهبر کبیر انقلاب اسلام حضرت امام خمینی (ره) و مقام معظم رهبری و سند چشمانداز بیست ساله و نقشه جامع علمی کشور و سیاستهای کلی تحول نظام آموزشی تهیه و تدوین شده است و با مبانی نظری سند ملی آموزش و پرورش (شامل فلسفهی تعلیم وتربیت، فلسفهی تعلیم و تربیت رسمی عمومی و رهنامهی نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی در جمهوری اسلامی ایران) سازگار و مستند به مضامین مندرج در آنها میباشد.
گزاره های ارزشی نظام تعلیم وتربیت رسمی و عمومی عبارتند از:
۱- بر آموزه های قرآن کریم، نقش معنوی، اسوه ای،هدایتی و تربیتی پیامبر اکرم (ص) و حضرت فاطمه زهرا (س) و ائمه معصومین (ع) به ویژه امام زمان (عج) و ولایت مداری در تمام ساحت ها برای تحقق جامعه عدل جهانی (جامعه مهدوی) تاکید میکند.
۲- فرایند تعلیم وتربیت در تمام ساحتهای تعلیم وتربیت (شامل تعلیم و تربیت اعتقادی، عبادی و اخلاقی، تعلیم و تربیت اجتماعی و سیاسی، تعلیم و تربیت زیستی و بدنی، تعلیم و تربیت هنری و زیبا شناختی، تعلیم و تربیت اقتصادی و حرفه ای، تعلیم و تربیت علمیو فناورانه) بر نظام معیار اسلامی (مبانی و ارزشهای برگرفته از قرآن، سنت معصومین (ع)و عقل) منطبق است و تعلیم و تربیت اعتقادی ،عبادی و اخلاقی در آن محوریت دارد. تبصره: اقلیتهای مذهبی مصرح در قانون اساسی بر اساس قوانین موضوعه اقدام خواهند کرد.
۳- بر میراث نظری و عملی حضرت امام خمینی (ره)، تعمیق علاقه و پیوند با انقلاب اسلامی،قانون اساسی و ولایت فقیه تاکید میکند.
۴- زمینه ساز کسب شایستگیهای پایه - با تأکید بر خصوصیات مشترک اسلامی– ایرانی و انقلابی، در راستای تکوین و تعالی پیوسته هویت دانشآموزان در ابعاد فردی، خانوادگی و اجتماعی است.
۵- بر نقش معلم (مربی) به عنوان هدایت کننده و اسوه ای امین و بصیر در فرایند تعلیم و تربیت و موثرترین عنصر در تحقق ماموریتهای نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی تاکید میکند.
۶- بر کرامت ذاتی و اکتسابی انسان و کسب فضایل اخلاقی از جمله ایمان، تقوا، تولی و تبری، عمل صالح، خودباوری، روحیه مجاهدت، ظلم ستیزی،علم،حکمت، عفت، شجاعت وعدالت، صداقت،ایثار و فداکاری تاکید می ورزد.
۷- بر سلامت جسمانی،نشاط و تقویت اراده تاکید میکند.
۸- بر تکوین و تعالی جنبههای انسانی هویت دانشآموزان برای تقویت روابط حق محور، عدالت گستر و مهرورزانه با همه انسانها در سراسر جهان تاکید دارد.
۹- بر منزلت علم هدایت گر،توانمندساز و نافع،مقام وجایگاه عالم و معلم ارج می نهد.
۱۰- بر جایگاه و نقش تربیتی خانواده و افزایش مشارکت اثربخش با نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی تاکید مینماید.
۱۱- بر نقش تعلیم وتربیتی مساجد و اماکن مذهبی،نهادهای مردمی،اجتماعی و رسانه ها ارج می گذارد.
۱۲- بر عدالت تربیتی در ابعاد کمی، همگانی و الزامی و عدالت کیفی با رعایت تفاوتهای فردی، جنسیتی، فرهنگی و جغرافیایی تاکید میکند.
۱۳- ازجامعیت، یکپارچگی و توجه متوازن به ساحتهای تعلیم وتربیت برخوردار است.
۱۴- بر توجه توامان به منافع و مصالح فردی و اجتماعی در چارچوب منافع و مصالح ملی تاکید مینماید.
۱۵- بر صیانت از وحدت ملی و انسجام اجتماعی با محوریت هویت مشترک اسلامی- ایرانی تاکید می شود.
۱۶- بر وطن دوستی و افتخار به ارزشهای اصیل وماندگار اسلامی- ایرانی و اهتمام به احیای تمدن اسلامی تاکید مینماید.
۱۷- بر تقویت گرایش به زبان و ادبیات فارسی به عنوان زبان مشترک تاکید دارد.
۱۸- با تاکید بر استمرار فرهنگ اسلامی- ایرانی از طریق ارزیابی آگاهانه آن وتعامل نقادانه با سایر فرهنگها بر اساس نظام معیار اسلامی اهتمام ورزیده می شود.
۱۹- بر بصیرت و تعالی در زمینههای گوناگون اعتقادی،عبادی و اخلاقی، سیاسی، اجتماعی، فرهنگی تاکید مینماید.
۲۰- بر روحیه کارآفرینی، کسب شایستگی های عام حرفه ای و مهارتی زمینه ساز کار مولد تاکید مینماید.
۲۱- به دستاوردهای علمی و تجربه های بشری در چارچوب معیارهای اسلامی ارج نهاده و برای دستیابی به مرجعیت علمی جهان بسترسازی مینماید.
۲۲- بر نقش نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی به عنوان عامل اثرگذار اجتماعی و مولد نیروی انسانی و سرمایه فرهنگی و معنوی جهت رشد و تعالی همه جانبه و پایدار و اعتلای فرهنگ عمومی مبتنی بر نظام معیار اسلامی تأکید مینماید.
۲۳- بر مدرسه به عنوان کانون تعلیم وتربیت رسمی عمومی و محل کسب تجربه های تربیتی تاکید مینماید.
۲۴- بر تقویت شان حاکمیتی نظام تعلیم و تربیت رسمی عمومی در ابعاد سیاستگذاری، برنامهریزی، پشتیبانی و نظارت و ارزیابی ضمن مشارکت پذیری و کاهش تصدی گری غیرضرور در بعد اجرا با رعایت اصل عدالت تاکید مینماید.
۲۵- بر جایگاه و نقش تعلیم و تربیتی نهاد رسانه و فناوری های ارتباطی و بهره گیری هوشمندانه از آن و مواجهه فعال و آگاهانه جهت پیشگیری وکنترل آثار و پیامدهای نامطلوب آن تاکید مینماید.
۲۶- بر آینده پژوهی و پایش تحولات موثر بر تعلیم و تربیت رسمی عمومی به منظور ایفای نقش فعال در مواجهه با چالشهای پیش رو در عرصه های مختلف تاکید مینماید.
۲۷- بر آموزه های بنیادین مهدویت و انتظار که رمز هویت اسلام ناب و عامل حیات وبقای آن در عصر غیبت است به عنوان مهمترین رسالت منتظران در عصر غیبت تاکید مینماید.
۲۸- بر هویت شناخت مدار و واقع نمایی و معنای گسترده،جامع و منسجم معرفت(وحیانی،عقلانی،نقلی و تجربی)تاکید مینماید.
۲۹- بر پرورش و ارتقاء انواع و مراتب عقلانیت در همه ساحت های تعلیم و تربیت تاکید مینماید.