کلیات سعدی/بوستان/باب دوم/ز تاج ملک زاده‌ای در مناخ

by سعدی

	ز تاج ملک زاده‌ای در مناخ[۱]			شبی لعلی افتاد در سنگلاخ
	پدر گفتش اندر شب تیره رنگ			چه دانی که گوهر کدامست و سنگ؟
	همه سنگها[۲] پاس دار ای پسر			که لعل از میانش نباشد بدر
	در اوباش، پاکان شوریده رنگ			همان جای تاریک و لعلند و سنگ
	چو پاکیزه نفسان و صاحبدلان			بر آمیختستند با جاهلان
	برغبت بکش بار هر جاهلی			که افتی بسر وقت صاحبدلی
	کسیرا که با دوستی سرخوشست			نبینی که چون بار دشمن کشست
	بدرد[۳] چو گل جامه[۴] از دست خار			که خون در دل افتاده خندد چو نار
	غم جمله خور در هوای یکی			مراعات صد کن برای یکی
	گرت خاکپایان شوریده سر			حقیر و فقیر آید[۵] اندر نظر
	بمردی کریشان بدر نیست آن			بخدمت کمر بندشان بر میان
	تو هرگز مبینشان بچشم پسند			که ایشان پسندیدهٔ حق بسند
	کسیرا که نزدیک ظنت بد اوست			چدانی که صاحب ولایت خود اوست؟

* * *

	در معرفت بر کسانیست باز			که درهاست بر روی ایشان فراز
	بسا تلخ عیشان[۶] و تلخی چشان[۷]			که آیند در حله دامن کشان
	ببوسی گرت عقل و تدبیر هست			ملکزاده را در نواخانه دست
	که روزی برون آید[۸] از شهر بند			بلندیت بخشد چو گردد بلند
	مسوزان درخت گل اندر خریف			که در نوبهارت نماید ظریف

---

1. ملاخ «؟»
2. سنک را.
3. ندرد.
4. دامن.
5. فقیرند.
6. شور عیشان و.
7. کشان.
8. فرج یابد.