رباعیات خیام (تصحیح فروغی و غنی)/پیش از من و تو لیل و نهاری بوده است
۲۰
پیش از من و تو لیل و نهاری بوده است | گردنده فلک نیز بکاری بوده است | |||||
هرجا که قدم نهی تو بر روی زمین | آن مَردُمَک چشم نگاری بوده است |
رباعی ۲۰– در نزهةالمجالس از این رباعی مصرع دوّم اینقسم است:
در هر قرنی بزرگواری بوده است.
رباعی بعد نیز در همین معنی است.
اینهم یکی از وجوه تذکّر مرگ است که خاکهائیکه ما بر آنها پا میگذاریم خاک وجود و اعضاء مردمانی است که مانند ما جان داشته و زندگانی میکردند و هوا و هوسها داشتند و این معنی را هم خیام در رباعیهای چند سروده است.
شیخ سعدی فرماید:
آنکه پای از سر نخوت ننهادی بر خاک | عاقبت خاک شد و خلق بر میگذرند |
و نیز:
خاک راهی که بر آن میگذری ساکن باش | که عیونست و جفونست و خدود است و قدود |
و نیز:
بخاک بر مرو ای آدمی بکشیّ و ناز | که خاک پای تو همچون تو آدمیزاد است |