ارمنیان هم مانند اروپاییان عیسوی هستند بیشتر میتوانند در اروپا نفوذ بهم رسانند و اروپاییان بیشتر از آنها حرف شنوی دارند.
وصیتنامه ساختگی پتر کبیر
در قرن گذشته در میان اسناد سیاسی که در آن زمان بسیار رواج داشته سند مجعولی نیز انتشار داده‌اند که آن را «وصیت نامهٔ پتر کبیر» وانمود کرده‌اند و مدعی شده‌اند که پتر اول امپراطور معروف روسیه در پایان زندگی این سفارشنامه را برای جانشینان خود نوشته است، اما هیچ دلیل متقنی دربارهٔ این اسناد نیست و بهمین جهت باید آنرا ساختگی دانست. چون این سند در آغاز قرن نوزدهم میلادی انتشار یافته و پیش از آن ذکری از آن در جایی نکرده‌اند پیداست که در همان زمان آن را ساخته‌اند و نزدیک صدسال پس از دوره سلطنت اوکه از ۱۶۸۲ تا ۱۷۲۵ میلادی پادشاهی کرده ساخته شده است. بیشتر بدان می ماند که این سند را در همان دربار تزارهای روسیه ساخته باشند زیرا برنامهٔ کامل و انعکاس دقیقی از نقشهٔ جهانگیری و کشورستانی تزارهای روسیه در آن هست.
ترجمهٔ این وصیت نامهٔ ساختگی بدان‌گونه که انتشار یافته است چنینست:
«وصیت نامهٔ پترکبیر امپراتور روسیه که در سال مرگ خود نوشته است:
پس از ستایش فراوان بر آفریدگار جهان، همهٔ فرزندان و جانشینان خود را از وصیتی که ازین پس خواهد آمد آگاه میکنم، زیرا می‌بینم در روزگاران خجستهٔ آینده همهٔ فرزندان من رفته رفته، یکی پس از دیگری، بر همهٔ کشورهای اروپا دست خواهند یافت. چه همهٔ ریاست‌ها و سلطنت های اروپا فرسوده و پیر شده‌اند و پادشاهی روسیه که مانند سر در برابر پیکر آنهاست بسوی پیشرفت میرود و تربیت و سامان و سازمان آن بر همهٔ ریاست ها و پادشاهی‌ها برتری دارد. ما نخست این پادشاهی را چون چشمه‌ای یافتیم و من با اندیشهٔ خویشتن این کشتی را بکرانه رساندم، یعنی این چشمه را بزرگتر کردم و دریایی از آن ساختم و میدانم که جانشیتان من با رای بلند خود آن را گشاده تر خواهند کرد و اقیانوسی خواهد شد. بدین سبب این سخنان را برای راهنمایی و سفارش بایشان مینویسم که دستور خود سازند.
نخست آنکه دولت روسیه باید همیشه وسایل جنگ را آماده داشته باشد و این وسیلهٔ پیشرفت کارهای این کشور خواهد بود.
دوم آنکه تا میتوانند هنگام جنگ باید افسران ورزیده از کشورهای دیگر اروپا بکار بگمارند و از آنها بهره مند شوند و هنگام صلح نیز باید از وجود دانشمندان و هنرمندان بهره برگیرند.
