برگه:TarikheMoaserV1.pdf/۲۶۷

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
۲۲۷

ترجمهٔ امضاءکننده ترجمان اول سفار امپراطوری و پادشاهی در دربار ایران.

طهران ۲۰ فوریه ۱۸۰۸

امضاء: ژ. م. ژوانن»

پیش ازین اشاره رفت که عهدنامهٔ فینکن شتاین را فتحعلی شاه در ۲۰ دسامبر ۱۸۰۷ (۱۰ شوال ۱۲۲۲) یعنی پانزده روز پس از ورود گاردان بطهران امضا کرده و این تاریخ پنج ماه و سیزده روز بعد از امضای عهد نامهٔ تیلسیت بوده است.

درین صورت مسلمست که در موقع امضای عهدنامهٔ تیلسیت هنوز عهدنامهٔ فینکن شتاین بامضای فتحعلی شاه نرسیده بود، اما دلیلی هم درمیان نبود که ایران از اتحاد با ناپلئون دست کشیده باشد و اگر عهدنامهٔ فینکن شتاین هفت ماه و شانزده روز پس از آنکه بامضای ناپلئون رسیده بود بامضای فتحعلی شاه رسیده است فتحعلی شاه درین تأخیر تقصیر نداشته است، زیرا که گاردان با آنکه چند روز پس از امضای آن از فرانسه عزیمت کرده نزدیک شش ماه در راه بوده است و درنگ او در استانبول رسیدن ویرا بطهران بتأخیر انداخته بود. از سوی دیگر مسلمست که ناپلئون عهدنامهٔ تیلسیت را با روسها دو ماه و سه روز پس از امضای عهدنامهٔ فینکن شتاین با فتحعلی‌شاه امضا کرده است، یعنی دوماه و سه روز پس از آنکه عقد اتحادی با ایران بسته درضمن صلح با روسیه بکلی متحد خود را از یاد برده و حتی در نتیجهٔ این سکوت آن را دست بسته در اختیار روسها گذاشته است.

درین تردیدی نیست که ناپلئون در ضمن اینکه می‌خواسته است از ایران بزیان انگلیسها بهره‌مند شود کوچکترین قدم را برای پشتیبانی از ایران در برابر روسها برنداشته است.

شگفت تر اینست که شش ماه و یازده روز پس از امضای عهدنامهٔ تیلسیت و ۲۴ روز پس از آنکه گاردان نامهٔ یاس آمیز ۱۱ فوریه ۱۸۰۸ (۱۳ ذی‌الحجه ۱۲۲۲) سابق‌الذکر را بفتحعلی شاه بنویسد یعنی در تاریخ ۱۸ ژانویه ۱۸۰۸ (۱۹ ذی‌القعده ۱۲۲۲) نامه‌ای مودت آمیز با همان وعده‌های دوستی سابق بفتحعلی شاه نوشته‌است بدین‌گونه:

«ناپلئون امپراطور فرانسویان، پادشاه ایتالیا و سرپرست اتحادیهٔ رن[۱] بفتحعلی‌شاه امپراطور ایرانیان:

سلام بر تاجداری که بر افتخار ایران با فیروزمندی‌های خود میفزاید و با فرزانگی و


  1. Rhin