برگه:TarikheMoaserV1.pdf/۲۶۱

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
۲۲۳

در تبریز میرزا بزرگ قایم مقام که وزیر عباس میرزا نایب السلطنه بوده است چندروزی وی را نگاه داشته تا نامهایی باو بسپارد. درین زمان دوتن از افسران فرانسوی هیئت نظامی گاردان یعنی وردیهٔ سروان پیاده و لامی سروان مهندس با سه تن افسران جزء پیاده در لشکرگاه عباس میرزا بوده‌اند و ژوانار مترجم سفارت هم برای ترجمانی در تبریز بوده است.

تانکوانی میگوید درین موقع عباس میرزا نایب السلطنه نزدیک دوهزار و پانصد سرباز داشته که بنظام فرانسه تربت شده بودند و فرماندهانشان افسران ایرانی بودند که وردیه آنها را تربیت کرده بود. تفنگها و فشنگهایشان را از روی نمونهایی که از فرانسه آورده بودند در تبریز ساخته بودند.

لباس این سربازان نیم تنه‌ای خرمایی رنگ و تقریباً مانند لباس سربازان فرانسوی بوده و یک ردیف دگمهٔ فلزی سفید ازپیش داشته است. شلوارهای متقال آبی وکفشهای ساقه کوتاه بپا می‌کرده‌اند ولی همچنان کلاه سیاه از پوست گوسفند بر سر میگذاشته‌اند و در آن زمان این کلاه معمول همهٔ ایرانیان بوده است. برخی بر بالای کلاه خود پری یا باصطلاح آن زمان «تل» میزده‌اند.

دسته‌ای مأمور پاسبانی شخص نایب السلطنه بوده‌اند و از چادر وی پاسبانی میکرده‌اند. هر صبح و هر شب در ساعت معین سربازان را باسم می‌خوانده و باینگونه سان میدیده‌اند و هر روز صبح نگهبانان را عوض میکردند و ساعات روز و شب را هم‌چنان که در ارتش فرانسه معمول بوده با طبل خبر میداده‌اند.

وردیه افسر فرانسوی ایندسته از سپاهیان را عیناً مانند لشکریان فرانسه تربیت کرده بود و عباس میرزا ازین پیشرفت بسیار مغرور بوده است. لامی افسر مهندس هم در همان لشکرگاه یک مدرسهٔ مهندسی نظامی ترتیب داده بود و ایشانرا برای ساختن توب و تفنگ آماده کرده بود.

گذشته ازین عده سزباز و افسر فرانسوی عباس میرزا تقریباً صد و پنجاه سرباز فراری روس را که در جنگهای سابق باو پناه آورده بودند و یک تن سرگرد ازیشان در جزو لشکریان خود پذیرفته و آنها را زیردست وردیه افسر فرانسوی بکار گماشته بود. فرمانده توپخانهٔ مختصر او افسری از شاهزادگان گرجی نام طهمورث (تیمورات) خان بوده است.

عباس میرزا تانکوانی را مأمور کرده است نامه‌ای ازو بناپلئون برساند و نامه را تذهیب کرده و در کیسهٔ زری باو سپرده‌اند و نیز نامهای دیگری خطاب بعسکرخان سفیر ایران در پاریس و نماینده ایران در استانبول و کاردار فرانسه در استانبول بدست او دادهاند.