با همهٔ این دلگیریهای نا گوارکه فابویه از دیدن اوضاع آن شهر مصییت کشیدهٔ غارت زده داشته است باز بپیش بردن وظیفهٔ دشوار خود امیدوار بوده است. در نامهای که در ۲۸ فوریه ۱۸۰۸ (اول محرم ۱۲۲۳) از اصفهان نوشته میگوید: «میدانم که خستگیها و رنجها و محرومیها همهٔ اینها هرروز خواهد افزود. همهٔ اینها برای من چیزی نیست. تا وقتی که یک تکه نوار سرخ داشته باشم که روی سینهٔ خود بگذارم شکایت نخواهم کرد … من اینجا برای کشور خود سودمندم، خیلی بیش از آنچه در فرانسه خواهم بود … روزی که حکم افسری خود را گرفتم وعده کردم بیش از پیش خود را فدای وطن کنم. من بسوگند خود وفا دارم و جزین چیزی نیست …»
فابویه در اصفهان بکلی تنها و بیکس بوده و از اطرافیان خویش همواره مینالیده است. نصارای اصفهان که ممکن بوده است با او محشور باشند بقول خود او سوداگران ناکسی بودند که از همهٔ کشورها آمده بودند یا ارمنیانی که اگر باو نزدیک میشدند برای سودجویی بود و اگر باو تملق میگفتند ازو توقعی داشتند. در نامهای که فابویه بپدرش نوشته میگوید چندین بار خواستهاند هدایای گران بها باو بدهند ولی او رد کرده است، زیرا یا برای کارهایی بوده است که میباید بکند و یا برای کارهایی که نباید بکند. بهمین جهت همیشه مجبور بوده است کسانی را که باو رجوع میکردهاند بخشونت از خود براند. کشیشهای نصاری هم که در آنجا بودهاند بیش از دیگران مورد احترام نبودهاند. خلیفه ارمنیان تنها در فکر نفع خود بوده و کشیشانی که زیردست او بودهاند زندگی آنها چنان با اخلاق منافات داشته است که بهترست از آن سخن نگوید. یگانه کشیش کاتولیک اصفهان «پرژوزف»[۱] «میخوارهٔ پیر حقیری» بوده است. فابویه هفتهای دوبار اورا مهمان میکرده و هرروز یکشنبه برای نماز پیش او میرفته ولی در نظرش احترامی نداشته است.
فابویه در نامهای متعددی که از اصفهان بکسان خود نوشته از مردم این شهر بدگویی فراوان کرده و میگوید که اعیان شهر همواره با بیان پرکنایه و استعاره و مبالغه و اغراق باو سخن میگفتهاند، نزد او میرفتهاند، غلیان میکشیدهاند و تحفه و هدیهٔ بسیار برای او میبردهاند ولی درحقیقت اورا فریب میدادهاند و میکوشیدهاند او را در پیشرفت کارش مانع شوند.
کسی که ناچار بیش از دیگران در اصفهان با وی معاشر بوده رییس توپخانه آن شهر اصلان خان نامی بوده است که در آغاز اظهار وفاداری نسبت باو میکرده و عبدالله خان پسر و نایب حکمران اصفهان یعنی حاج محمدحسین خان امینالدوله اصفهانی که بعدها
- ↑ Père Joseph