برگه:TarikheMoaserV1.pdf/۱۹۸

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
۱۶۸

بادهٔ کام، چندی پیشتر که چند تن از خدمتگزاران دانشور آن سرکار که از فیض خدمت آن پادشاه نیک اختر حرمان گزین گشته، وارد ایران زمین و برین بوم و بر رسیدند بمقتضای ارشاد رای ارادت نمای ایشانرا نزد خود نگه داری و در هر باب لازمهٔ مهربانی و پرستاری بعمل آورده بدین جهات اظهار عهد و خلوص را وسیله دست داده که بارسال فتح‌الباب سبیلی در پیشگاه حضور باهرالنور نموده آمد، بناء علیه فرزانهٔ کارآگاه عارف پر شیوه و راه دانای مراسم موسی براشن[۱] که از جملهٔ چاکران آن دولت سپهر بنیانست برای ابلاغ خلوص نامه ببارگاه گردون خرگاه روانه، تا برخی پیغامها یکایک ابلاغ سازد و سپارشهای خلوصانه را هریک در بزم همایون بازگوید و از زبان آن یگانه دوران پاسیخ بازآورد. ازین پس این محبت‌پیشه نیز بپیروی خداوند خویش زنار محت بر میان جان بسته داریم و با پیوندهای ارتباط از قیود دوری رسته مترصد از توجهات ملوکانه چنانست که هرروزه از داستان کارهای آن سامان و ارجاع خدمات به فرستادن فرستادگان کاراگاه آگاه فرمایند و راه را بسیار نخوانند، که با نزدیک بودن دل پیمودن راه دور آسان نماید. همواره مخالفان مقهور و هواخواهان مسرور، کارها از هرسو بر وفق مرام و مقاصد و مهام پذیرای صورت انجام باد».

ظاهراً این نامه را فتحعلی‌شاه پس از رسیدن هیئت نظامی فرانسوی بریاست گاردان بطهران نوشته است. براشن نامی که در این نامه ذکر او رفته و حامل آن بوده است معلوم نیست کیست و در اسنادی که در دست داشتم نتوانستم این کس را پیدا کنم. ممکنست از همراهان گاردان بوده باشد که با وی بایران آمده اما در ایران نمانده و بزودی بفرانسه بازگشته است و ممکنست مراد بواسون آتاشهٔ سفارت باشد که نام او را تحریف کرده باشند.

گذشته ازین نامها که نسخهٔ اصل آن در بایگانی دولت فرانسه در پاریس باقیست در منشات نشاط اصفهانی چند نامهٔ دیگر هست که تنها قسمتی از آغاز آنها را ضبط کرده‌اند و نه تنها از عناوینی که در آن نسخه برین نامها گذاشته‌اند بلکه از فحوای آنها نیز پیداست که از جانب فتحعلی شاه بناپلشون نوشته شده و نسخهای آنها را بهمان ترتیب که در منشات نشاط قبت شده و با همان عناوینی که در آن کتاب گذاشته‌اند عیناً نقل می‌کنم:

«ایضاً[۲] بناپلیون پادشاه فرانسه نوشته شده[۳]: شکر و منت خداوندی را که شکرش نعمتیست و اقرار بر منتش خود منتی، در پیکر آدم از دمی صفوت روح نهاده و نوح


  1. ظاهرا مراد Mr. Brachon نامی فرانسویست.
  2. دراصل از نامه‌ای که در صحایف ۱۶۴ - ۱۶۶ چاپ شده آمده است.
  3. ص ۹۱ – ۹۲ از چاپ سابق‌الذکر