برگه:TarikheMoaserV1.pdf/۱۹۶

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
۱۶۶

(بهرجا) شتاب آرد (جوید) درنگ؛ ما را دل بر هوای اوست و مراد ما رضای او، تفصیل مقالات و جملهٔ مهمات را جنرال مشارالیه علی ماجری لدیه باولیای آن دولت علیه اعلام و اعلان داشته (مقالات را فلان خبیر و آگاه است)[۱] گزارش خطاب و جواب کماکان نوشته است، مجملا با دوست و دشمن قول و پیشهٔ ما همین است و همیشه اندیشه ما چنین، در نیک و بد هرکار آن برادر نیکو سیر مختارست و ما را در مطاری این مهم چشم بر راه اعلام و اشعار و این معنی محتاج بتذکار و تکرار نیست، پیوند عهد و شرط همانست که بدست یک جهتی و اتحاد بسته‌ایم و در انتظار نتایج و آثار آن نشسته. هرچه پسند رای صواب‌آرای آن پادشاه آگاه است مراد دلخواه ماست، شایستهٔ رسم محبت و دوستی آنست که اغلب اوقات از ارسال مراسلات یگانگی آیات و ارجال و انواع مهمات خاطر دوستان را قرین بجهت و شادمانی سازند. باقی ایام سلطنت و فرمانروایی مستندام باد».

پیداست که این نامه را فتحعلی شاه بوسیلهٔ بونتان برای ناپلئون فرستاده و پس از ماموریت عسکر خان و میرزا علی بیک بدربار ناپلئون بوده است و پیش ازین نامه که فتحعلی شاه عسکرخان و میرزا علی بیک را بسفارت بفرانسه فرستاده نامهٔ دیگری با ایشان روانه کرده است و گاردان نامی که با ایشان رفته قطعاً آلفرد دو گاردان[۲] پسر ژنرال گاردانست که با پدر بایران آمده و پس از چندی بفرانسه بازگشته است. درین نامه اشاره‌ای بفرستادهٔ ژنرال گوداویچ فرمانده اردوی روسیه بایرانست و درین زمینه پیش ازین در قسمت‌های دیگر این کتاب که در صحایف ۱۲۵-۱۲۶، ۱۳۱، ۱۳۳-۱۳۴، ۱۳۹-۱۴۱، ۱۴۶، ۱۴۸، ۱۵۰-۱۵۱ چاپ شده است اسناد دیگری انتشار یافته است. این نامه فتحعلی شاه مقدمهٔ وساطت و میانجی‌گریست که در اختلاف میان روسیه و ایران فتحعلی شاه از ناپلئون انتظار داشته است و چنانکه پیش ازین گذشت بجایی نرسیده و حتی بزیان ایران تمام شده است.

آخرین نامهٔ فتحعلی شاه خطاب بناپلئون که نسخهٔ اصلی آن در بایگانی دولت فرانسه در پاریس باقیست اینست که پس از این ثبت می شود. نسخهٔ این نامه در منشات نشاط نیست و این میرساند که این نامه را دیگری بجز او نوشته است. متن این نامه از روی نسخهٔ اصل بدین‌گونه است:

«آغار هر ذکری که بر زبان ناطقه آید و انجام هر فکری که مشاطهٔ خیال چهرهٔ حسن مقال بدان آراید سپاس خداوندیست یکتا و حکیمی است بی‌همتا که امتزاج کیفیات و ازدواج


  1. ازین جا ببعد دیگر در منشات نشاط ضبط نشده است
  2. Alfred de Gardane