برگه:TarikheMoaserV1.pdf/۱۷۲

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
۱۴۲

برای ترجمهٔ مواد این سند لازم بوده در دست امضاءکننده بوده است و این مواد در نامهایی که آقای کنت گوداویچ بجنابان میرزا شفیع و میرزا بزرگ نوشته است نیست.»

سپس مدلول آن نامه بدین گونه است:

«۲۴ اکتبر ۱۸۰۸ (۵ رمضان ۱۲۲۳)

آغاز این نامه کاملا مطابقست با سه بند اول نامه‌ای که خطاب بمیرزا بزرگست و تفاوتی که در میان آن دو هست اینست که بجای این کلمات: «مخصوصاً اعلی‌حضرت خیلی دور از آنست که بخواهد هیچ یک از شرایط را تغییر دهد … » شرح زیر آمده است:

«آخرین بار بوالاحضرت امپراطوری شما عرض می‌کنم که دولت علیهٔ روسیه نمی‌تواند انعقاد قطعی صلح را بپذیرد مگر بر اساسی که پیش از وقت بایران اطلاع داده‌ام یعنی که خط سرحدی از مجرای رودهای کوروارس و ارپاچای معین خواهد شد و از دو طرف عهدنامه را بی‌هیچ نوع مهلتی امضاء خواهند کرد. چون محرک من عاشق بنیکی است و بیش از یک برهان درین زمینه بوالاحضرت امپراطوری شما نشان داده‌ام عقیدهٔ خود را درین زمینه ازو پنهان نمی‌کنم و بواسطهٔ رعایت کامل که نسبت بوی دارم اینک هم با همهٔ صداقتی که ممکن باشد آنرا آشکار خواهم کرد. نامهٔ والاحضرت امپراطوری شما که فتحعلی‌خان نوری آنرا بما داد حدودی را که سابقاً سرحد امپراطوری شما را تشکیل می‌داده است یادآوری میکرد و دعاوی ایران را درین زمینه باطلاع می‌رساند. از تمام نواحی که شما ادعا می‌کنید و امروز در زیر استیلای اعلی‌حضرت امپراطور روسیه مخدوم عالی مقام من هستند قسمت عمده را لشکریان فیروزمند ما فرمان بردار کرده‌اند و بقیهٔ آن کاملا بمیل خود فرمان مارا پذیرفته است. اگر از یک‌سو این ایالات هرگز اصلا و کلا تابع ایران نبوده‌اند از سوی دیگر منتهای عظمت و قدرتی که دولت روسیه بنیروی لشکریان خود و فتوحات وسیع خود بدست آورده است باو حق میدهند دربارهٔ سرحداتی که میل بکند فراهم سازد باز دعاوی بیشتری داشته باشد. بهرحال اعلیحضرت امپراطور مخدوم من چون میل شاهانه‌اش متوجه خوش رفتاریست که میل دارد با همسایگان بکند و دربار ایران را هم مشمول آن دارد و تنها از احساسات انصاف و بزرگواری خود پیروی میکند لطفاً صلحی را که دربار ایران خواستارست منعقد میکند و کاملا خاطر آن را آرامش میدهد. دربارهٔ مطالبی که والاحضرت امپراطوری شما در باب سرحدات گفته است میتوانم جواب بدهم که همهٔ ایالت گیلان را مرحوم اعلیحضرت پتر کبیر گرفته بود؛ اما مخدوم بلند مقام من بواسطهٔ وضع کنونی ایران و مخصوصاً برای رعایت انصاف تنها پیشنهادهایی که امروز میدهد قناعت میکند و آنها را من برای والاحضرت امپراطوری شما بیان کرده‌ام و باید حتما اساس عهدنامه باشد. پس از آن دعاوی ایران دربارهٔ نواحی