عبدالرزاق بیک دنبلی متخلص بمفتون که در همان زمان در تبریز بسال ۱۲۴۲ چاپ شده و قهراً از آن مانند سایر کتب تاریخ عهد قاجاری که راجع باین سلسله نوشته شده است انتظار راست گویی نمیتوان داشت.
تا جایی که من خبر دارم درین دوره چند کتاب نوشته شده که هنوز انتشار نیافته است:
۱) جهانآراء تالیف میرزا صادق وقایع نگار مروزی.
۲) نخبةالاخبار تالیف حاج عبدالوهاب پسر آقا علی اشرف معروف بمدرس که تاریخ عمومیست و در زمان محمد شاه تألیف کرده و فصل تاریخ قاجاریهٔ آن تا اندازهای مفصلست.
۳) تذکرةالسلاطین تألیف محمود میرزا قاجار پسر فتحعلی شاه متخلص بثنا که تألیفات دیگر هم دارد.
۴) جنةالاخبار تألیف آقا محمد حسن بن محمد رحیم لنجانی اصفهانی که تاریخ عمومیست تا زمان محمد شاه و در ضمن تاریخ قاجارها را دارد.
۵) تاریخ فتحعلی شاه تألیف سید فضلالله حسینی شیرازی متخلس بخاوری.
۶) تاریخ محمدی تألیف محمد بن محمد تقی ساروی در تاریخ آقا محمد خان که بفرمان فتحعلی شاه در ۱۲۱۱ نوشته است.
۷) تاریخ فتحعلی شاه قاجار تألیف نویسندهٔ مذکور که بفرمان عباس میرزا نابب السلطنه در ۱۲۱۷ تألیف کرده است.
۸) تاریخ ملکآراء تألیف علیقلی بن محمد چلاوی مازندرانی در تاریخ فتحعلی شاه تا وقایع سال ۱۲۰۹.
۹) تاریخ آل قاجار تألیف مصطفی قلی بن محمد حسن موسوی ساروی سبلانی تا وقایع سال ۱۲۶۹ که برای قهرمان میرزا والی آذربایجان نوشته است.
۱۰) مفرحالقلوب تألیف محمد ندیم بن محمد کاظم بارفروشی متوفی در ۱۲۴۱.
نژاد قاجارها
هیچ چیز باندازهٔ عقاید تاریخ نویسان در بارهٔ برخی از نژادهای آدمی دستخوش تغییر نیست و در هر دورهای عقیدهای نوین با دلایلی نو آیین آشکار می شود. تا چند سال پیش در میان نژادهای بشری نژاد پرشمارهای قایل بودند که آنرا نژاد «اورال و آلتایی» میدانستند زیرا که یک سر آنرا در ناحیه اورال و سر دیگرش را در ناحیهٔ آلتایی میپنداشتند.
در آن زمان یکی از شعب بزرگ این نژاد را «ترک و مغول» مینامیدند یعنی