برگه:TarikheMoaserV1.pdf/۱۱۵

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
۹۵

قزوین و وزیر شاهزاده محمدعلی میرزا» نمایندهٔ ایران و هوگ برنارماره دوک دوباسانو[۱] از رجال دربار ناپلئون و از وزرای همراه او درین جنگ رسیده است. درین موقع ناپلئون مشغول جنگ با اتحادیهٔ چهارم اروپا بود که مرکب بود از پروس، روسیه، انگلستان و سوئد که با هم برای مخالفت با او هم عهد شده بودند.

ناپلئون نقشهٔ حملهٔ بهندوستان را از راه قفقاز و ایران با پاول امپراطور روسیه طرح کرده و با او درین کار هم پیمان شده بود و پاول بعهده گرفته بود پنجاهزار سرباز بایران بیاورد و با دستیاری دولت ایران از راه هرات (که در آن زمان هنوز جزو خاک ایران بود و بهمین جهت انگلیسیها چندین بار کوشیدند تا آنرا از ایران جدا کردند) بهندوستان حمله کند. پیش از آنکه ناپلئون با ایران روابطی بهم زند در سال ۱۸۰۱ (۱۲۱۶ ق) پاول تسار روسیه بدست درباریانش کشته شد و جانشین او آلکساندر اول این تعهد را بهم زد، حتی با کشورهای دیگر اروپا برای مخالفت با ناپلئون اتحاد کرد. بهمین جهت ناپلئون دیگر بیاوری روسیه برای لشکرکشی بهندوستان امیدوار نبود و بوسیلهٔ این عهدنامه با ایران میخواست قوای خود را در ایران برای لشکرکشی بهندوستان بکار ببرد.

عهدنامه فینکن شتاین

عهدنامه فینکن شتاین از اسنادی است که برای تاریخ ایران اهمیت بسیار دارد. نخست ازین حیث که در میان دولت ایران و دولت ناپلئون بناپارت یکی از بزرگترین مردان تاریخ جهان بسته شده و ناپلئون بواسطهٔ قدرت نظامی که داشته است کمتر با دولتهای بیگانه عهدنامه بسته و این عهدنامهٔ با ایران از اسنادیست که در آن روزگاراختصاصی دارد. دوم آنکه این عهدنامه حوادث مخصوصی در آسیا و بخصوص در ایران فراهم کرد که عواقب آن مدتها باقی بود و شاید تا امروز باقی باشد. بهمین‌جهت این عهدنامه را که در ۴ مه ۱۸۰۷ - ۲۵ صفر ۱۲۲۲ در فینکن شتاین بامضای نمایندگان دو دولت رسیده است از متن فرانسه آن ترجمه می‌کنم:

«اعلی حضرت امپراطور فرانسویان پادشاه ایتالیا و اعلیحضرت پادشاه ایران برای استحکام روابط دوستانه و عقد معاهدهٔ اتحاد این کسان را مأمور می‌کنند:

«اعلی حضرت امهراطور فرانسویان و پادشاه ایتالیا آقای هوگ برنارماره وزیر مشاور و دارای حمایل لژیون دونور و نشان سنت اوبر[۲] از کشور باویر و نشان خدمتگزاری از کشور باد[۳].


  1. Hugues-Bernard Maret, duc de Bassano
  2. Saint-Hubert
  3. Bade