ایرانی آنها را «سقلاب» یا «صقلاب» و اروپاییان «سلاو» نامیده‌اند.
سلاوها که نخست در شمال شاکن بوده‌اند در قرن دوم میلادی بدو شعبهٔ شرقی و غربی تقسیم شده‌اند و سپس در قرن پنجم میلادی سلاوهای شرقی هم بدو دسته شمالی و جنوبی منقسم گشته‌اند و از یک سوی تا رود دنیپر و از سوی دیگر تا کرانهای دریای سیاه و دریای آزو تا کنار رود دون پیش رفته‌اند. این پیشرفت های سلاوها بسوی جنوب ترکانی را که در پشت کوه قفقاز در مرز شمال غربی ایران بوده‌اند بسوی ایران رانده و اندک‌اندک از کوه قفقاز گذشته و وارد خاک ایران آن روز و سرزمین طبیعی و موروثی آرایاییان ایرانی شده‌اند.
در زمانی که سلاوها بسوی سواحل شمال غربی دریای خزر و مصب رود ولگا پیش میرفته‌اند گاهی که ترکانرا شکست داده و بسوی جنوب رانده‌اند با ایرانیان روبرو شده‌اند و نخستین بار که نامی از روسها در تاریخ ایران برده میشود در سال ۲۹۸ هجوی و ۹۱۱ میلادیست که جمعی از روسها با شانزده کشتی دریای خزر را پیموده و بخاک طبرستان حمله کرده‌اند و زد و خوردی در میان روی داده است.
تا اواخر قرن هفدهم میلادی (اواخر قرن یازدهم هجری) چند تاخت و تازی که روسها به نواحی مختلف ایران کرده‌اند هنوز حالت دستبرد نداشته و دنباله‌ای پیدا نمیکرده است. نخستین دستبردی که روسها بخاک ایران زده‌اند یکی از مدارج واقعه‌ایست که در تاریخ روسیه هم اهمیت بسیار دارد.
یکی از قزاقان ناحیهٔ رود دون ستنکو رازین نام عدهٔ بسیار از مردم سرزمین دنیپر را که بدانجا پناه برده و گرفتار قحطی شده بودند با خود همدست کرد و در سال ۱۶۶۸ میلادی (۱۰۷۹ قمری) بنای سرکشی را گذاشت واندک‌اندک در سواحل دریای خزر پیشرفت کرد تا اینکه در بهار آن سال از راه دریا بسواحل ایران در میان دربند و باکو تاخت. شاه سلیمان صفوی (شاه‌صفی دوم) که از ۳ ربیع‌الثانی ۱۰۷۷ تا ۱۳ ذی‌الحجهٔ ۱۱۰۵ پادشاهی کرده است حکمران گیلان را مأمور کرد که با او برابری کند و مردم آن سرزمین دفاع سختی کردند و لشکریانش را که تا دروازهٔ شهر رشت رسیده بودند عقب نشاندند و وی برای انتقام ازین واقعه در شهر فرح‌آباد مازندران کشتار سختی کره. در تابستان سال ۱۶۶۹ میلادی (۱۰۸۰ قمری) کشتی‌های ایران را که برای دفع او مجهز کرده بودند غرق کرد اما دیگر بخاک ایران دستبردی نزد.
در آغاز قرن هیجدهم تسارهای روسیه در نتیجه راندن و فرمان‌گزار کردن طوایف ترکان غربی که قرنها حایل در میان سلاوها و ایرانیان بوده‌اند بقلمرو ایران رسیده‌اند. در آن زمان هنوز ارمنستان و گرجستان که مدتها پادشاهان صفوی و سلاطین عثمانی بر سر آنها
