۱۱
خویش میمکیدند و شکر لبان بجای ریزهٔ قند نباتات میخائیدند بهوس میوه دامن از نخل زندکی برمیچیدند و بیاد انکور خاک پای درخت تاک را از یکمیل راه چون توتیای غوزه بچشم میکشیدند کسانی که از جامهٔ ابریشمی تن میپوشیدند چون کرم پیله ببرک خوردن تنیدند و جمعی که بمغز لوزینه کام نمی‌آلودند از شدّت جوع بپوست درختان افتادند اگر دانهٔ‌ارزنی میجُستند رفیق را پی نخود سیاه میفرستادند و اکر حبّه جاورسی می‌یافتند در تقسیم آن مته بر خشخاش مینهادند کسی روی پیاز را سیر نمیدید و دانهٔ ماش از شادنج عدسی عزیزتر کردید سایلان از بردن اسم نان توی میخوردند و دیوانکان حسرت خوردن سنک طفلان را چون خشت لحد با خود بگور میبردند لاله برای کباب داغ بر دل بریان میکذاشت و قمری در حسرت شاهی کوکوزنان میکشت اوجاق مطبخها کور شد و چراغ دودمانها بی نور اصفهان یکباره ویران گردید و قحطی آدم علاوهٔ قحط نان امنای دولت را طاقت گسیخته شد خاک عجز و هوان بر فرق بیخته تا اینکه بدادن شهر مصمم کشته در یازدهم محرم سنه ۱۱۳۵ مطابق بارس ایل خاقان شهید را بفرح‌آباد برده افسر سروری را بر سر آنحسرت کش تاج و افسر زدند و همان شب محمود کس برای ضبط خزاین و کارخانه‌جات پادشاهی روانه اصفهان ساخت و خود در چهاردهم ماه مزبور با فر فرعونی و بیداد شدادی داخل شهر گشته سکه و خُطبه بنام خود کرده بعد ازان که سنوح واقعهٔ اصفهان در آخر ماه محرَم در دارالسلطنته قزوین بطهماسب میرزا رسید بر اورنک شاهی جلوس کرده نکته‌سنجان قزوین آخر ماه محرم را تاریخ جلوس او یافتند و در ماه صفر بعضی از افاغنه برای اخلال کار حضرت شاه طهماسب مامور بقزوین گشته بعد از ورود افاغنه بده فرسخی قزوین شاه طهماسب با قلیلی که همراه داشت سر خویش و راه آذربایجان پیش گرفته اهالی قزوین چون شاه را دور و دشمن را پرزور دیدند بعد از معاهده و استیمان افاغنه را داخل شهر ساختند و افاغنه دست تعدّی از آستین برآورده از کوتاه بینی بدست درازی پرداختند اینمعنی را حوصلهٔ قزوینیان بر نتافته شمشیر حمیّت آختند و هر کس بمهمان خود درآویخته جمعی از ایشان را بر خاک هلاک انداختند افاغنه که در باغات و خارج شهر بودند سراسیمه عازم گریز و بجانب اصفهان تکاور انکیز گشتند محمود باستماع اینخبر بفکر دفع قزلباشیه افتاده در روزیکه افاغنه از قزوین برگشته وارد اصفهان میشدند شروع بملاحظه سان امرای معزول و معارف کرده یکصد و چهارده تن
