شدید شمالی منقلب است. طرف دریای یونان فقط یک بندر خوب بوده که امروز پر از ریگ است و آن بندر تارانت[۱] میباشد. ساحل غربی قدری بهتر است ولی باز بندر طبیعی کم دارد. در دو محل یکی در تسکان و دیگری در ناپل[۲] بعضی جزایر هست و دریا نزدیک ساحل عمقی دارد و بندرهای معتبر قدیم در همین نقاط بوده است.
شبه جزیرهای که وصف آنرا نمودیم تمام آن خاکی است که در قدیم باسم ایطالیا موسوم بوده ولی امروزه علاوه بر خاک مزبور ناحیهای را هم که در شمال آن شبه جزیره واقع است تا جبال آلپ[۳] جزء ایطالیا محسوب میدارند و آن در قدیم اسم دیگر داشته چنانکه بعد ذکر خواهیم نمود.
سواحل ایطالیا مثل یونان مستعد بحرپیمائی نبوده و مردم قدیم آن بحری و ملاح نشدهاند. در جلگهها و درهها زارع بوده و در کوهستان گلهداری مینمودند.
سکنهٔ ایطالیا
( کوچنشینهای یونانی ) جنوب ایطالیا که از جلگههای پست و پشتهها تشکیل یافته بجانب یونان ممتد است چنانکه از منتهاالیه آن هروقت هوا صاف باشد کوهها و جزایر یونان را میتوان مشاهده نمود. سکنهٔ قدیم این ولایت موسوم به یاپیژ[۴] بوده