بود از احکام امپراطورها و فتاوای مفتی‌ها و بسیاری از این مفتی‌ها مشرق زمینی بودند لکن بزبان لاتن چیز مینوشتند و قسمت عمدهٔ قوانین رومی نتیجهٔ قلم ایشان است و چون بخیالات و عقاید حکمای یونان پرورده شده بودند خشونت قوانین قدیمه را خیلی کم کردند و اصول عقاید رواقیون را در آنها داخل نمودند چنانکه یکی از آن اصول این بود که بالطبیعة تمام افراد ناس آزاد بدنیا میایند. خلاصه قوانین مذکور را بعدها فرنگیها در تحت ملاحظه درآورده پسندیدند و معمول داشتند و هنوز بسیاری از اصول آن در قوانین ممالک فرنگستان دیده میشود و اگر حقیقت مطلب را بخواهیم قوانین رومی که مبنی و مأخذ قوانین فرنگی بوده مخلوطی است از آداب و رسوم تمام ملل قدیمه با خیالات حکمای یونان که این جمله را قضات و مفتی‌های رومی مخلوط کرده بترتیب خاص مدون نمودند.
--( فصل بیست و پنجم )--
مذهب مسیح علیه‌السلام
حضرت عیسی علیه‌السلام در زمان امپراطوری اگوست ولادت یافته و در زمان امپراطوری تیبر بواسطهٔ مجمع یهودیان اورشلیم محکوم بقتل شده باجازهٔ حاکم رومی مصلوب گردید و در اینوقت معتقدین او که حواریون خوانده میشدند بیش از دوازده نفر نبودند و خود آنحضرت اظهار داشته بود که دین من در بدو
