برگه:TarikhMokhtasareDolateGhadimeRoom.pdf/۳۴۰

از ویکی‌نبشته
این برگ نمونه‌خوانی شده ولی هنوز هم‌سنجی نشده‌است.
— ۳۳۸ —

قوانین را بقید کتابت درآورد تا همه‌کس بتواند از آن باخبر باشد. رجال عشره مامور باینکار شدند و قوانین بلاد یونانی را تفتیش کردند و قوانین تازه برای رومیها ترتیب داده در صفایح چوبی یا فلزی نقش کردند و آنها باسم قوانین الواح اثناعشر معروف شد و سرمنشأ کلیهٔ قوانین رومی گردید و مدتها مجری بود و حتی در مکاتب اطفال را وامیداشتند که آن قوانین را حفظ کنند.

قوانین مزبور بعبارات موجز خشن نوشته شده بود مثلا دربارهٔ شخص مقروض که ادای دین نمیتواند بکند میگوید ( هرگاه قرض خود را ادا نمیکند او را بمحکمه جلب نمایند اگر ناخوش یا پیر باشد باسبی سوارش کنند اما تخت روان باو ندهند سی روز هم مهلت داشته باشد اگر ادای دین نکرد طلبکار او را با تسمه یا زنجیری که دو من وزن داشته و بیشتر نباشد ببندد و بعد از شصت روز او را بفروشند اگر طلبکاران متعدد باشند مدیون را قطعه قطعه کنند و اگر عده قطعات زیادتر شد بر ایشان حرجی نیست ).

قوانین الواح اثناعشر راجع باموال و هیئت خانواده و میراث و مجازات جنایات بوده مثلا یکی از آنها حکم قتل است دربارهٔ جادوگری که بواسطهٔ کلمات سحری خرمن همسایه را بمزرعهٔ خود ببرد و قانون دیگر راجع است بتفتیش که در خانهٔ شخصی که مظنون بسرقت است باید بعمل آورد و آن از این